زیست شناسی

خرنوب، خرّوب، خرنوب، شموک، جنجک، جنگک، جنگلک (سیrotina silicua) ، درختیست از عایلة لوبیایها. تا 10 م قد می‌کشد. برگش پرمانند، گلش میدة بی‌برگ. میوه‌اش قهوه‌رنگ، سیرگوشت و سیرشیره، شیرین (تا 60 فایض قند دارد). میوة خرنوب یکی از شیره‌وار شاخة خرنوب های پسندیدة مردم کشورهای بهر میانزمین است؛ آن …

xرمگس، خرمگسها، نام مشترک 4 عایلة حشرات دوباله را گویند، که کرمینه‌اشان پرزیت خاص هیوانات شیرخور و بعضاً آدم (اساساً کودکان) است. خرمگسها قریب 160 نمود دارند؛ در بدن اسپ، کرکدن، فیل و یک نمودش در رستنی تخم می‌گذارد؛ کرمینه‌اش به دهان هیوانات درآمده، در راه هاضمه افزایش می‌کند. خرمگس …

ختمی، خیتمی، خیری سرخ (lavatera سkhemiriana) ، یارساله‌ای است از آنلة توگمچگولها. از 25 تا 100 سم قد می‌کشد. پایهش راست، سیرشاخ، پشمکدار. برگش 3-5-پرّه، پنجه‌شکل. گلش کلان، قیفشکل، گلابی یا بنفش (درازی گل-برگش 3-5 سم). میوه‌اش گردة توگمشکل؛ تخمش گُردشکل. سیاهتاب. ختمی خودرویی در ایران، افغانستان، ا.ج.ش.س. و غیره …

خرگوشک، گل خرگوش، ایناتیره، آنگره (آیپاthera) ، یک جنس گیاقها را گویند (از عایلة آenothera). برگش در پایه پیدرقم جایی می‌گیرد، گلش قیفشکل، میوه‌اش غوزه. تقرمبن 200 نمود خرگوشک بیشتر در ناحیه‌های اقلیمشان معتدل امریکا می‌روید. در ا.ج.ش.س. 5 نمود خرگوشک نمو می‌کنند. بعضی نمودهای خرگوشک مورد تدقیقات ژنتیکی شده‌اند. …

خرگوش، یک نوع هیوان خایندة شیرخوار خانگیست (از عایلة زرگوشها). زاتهای گوناگون خرگوش از زرگوش-خرگوش وقشی (آگوسtolagus سniculec) پیدا شده‌اند. زبسک خرگوش زودرس و سیرنسل است، آن را برای گوشت، پوست و تیبیت می‌پرورند. xرگوش تمام سال نسل می‌دهد. در 3-4-ماهگی بالغ می‌شود. دور حملش-28-32 شباروز. سالی 3-6 مراتبه (هر …

خر، مرکب، درازگوش (اquus اsinus) ، هیوانیست طاقه‌سم (از جنس اسپ). خر وحشی در افریکه (خر نوبییگی و ساملیگی) و آسیا (گور یا گورخر، آنگر، کیینگ) وامیخورد. xر هیوان معمول خانگیست. سه گروه ذات خر معلوم است: 1. خر خردجثّة افریکه و آسیا (قدش 80-105 سم)؛ ذات خرهای این گروه …

خنجری، اگوه (اgvه) ، یک جنس رستنیهای بسیارساله از عایلة خنجریها. خنجری را در ا.ج.ش.س. چون رستنی آرایشی و بیشتر در گرمخانة باغهای باتنیکی، باغ و چارباغ ساحلهای بهر سیاه کوکز و جنوب قریم می‌پرورند. به پرورش خنجری را در باغ باتنیکی انستیتوت باتنیکة آکادمی فنهای رسّ تاجیکستان سال 1936 …

خنجریها (اgavaceae) ، یک عایلة گیاههای بسیارسالة قدبلند درختمانند را گویند. 10 جنس (قریب 450 نمود)-ا خنجریها اساساً در ناحیه‌های کم‌بارش تراپیکی و سوبتراپیکی افریکة شمالی و مرکزی، شمال امیریکة جنوبی، جزیره‌های حوزة بهر کریب و آسیای شرقی می‌رویند. ولی نمودهای اساسی خنجریها در می‌کسیکه و جنوب. شمه می‌سبزند. خنجریهای …

خلتدارها (می‌tatheria) ، یک نوع هیوانات شیرخور نسبتاً ساده را گویند. خلتدارها بنا با تصنیفات زاالاگی به قطار مهره‌دارها منسوبند. 9 عایله‌اشان معلوم است: آپاسّومها، خلتدارهای درّنده، مورچه‌خورهای خلتدار، قشقلداقهای خلتدار، کورموشهای خلتدار، آپّاسّومهای کلّه‌موششکل، پاسّومها، وامبتها و کنگورویها یا خلتدارهای جهنده. آپاسّومها (didelfidae) در بیشه‌زار امیریکة شمالی و امیریکة …

خرزهره (verium) ، جنس رستنیهای زهرناکیست از عایلة کندیریها.