وقیانوسیه

اقیانوسیه، آکینیه، کلانترین تودة جزیره‌ها را گویند، که در قسمهای مرکزی و جنوب و غربی اقیانوس آرام، بین ارزهای سوبتراپیکی نیمکرة شمالی و معتدل نیمکرة جنوبی واقع گشته است. قریب 10 هزار جزیره را در بر می‌گیرد. مساحتش 1. 26 ملن کم2. اهالی‌اش 6، 5 ملن نفر (1979). کلانترین جزیره‌ها-گوینیّه نو و زیلندیة نو قریب 80% مساحت اقیانوسیّه را تشکیل می‌دهند. هنگام خنکیها را به قطعه‌های عالم تقسیم کردن اقیانوسیّه را عادتاً به قطعة استرالیا داخل می‌کنند، بعضیها خود اقیانوسیّه را قطعة علی‌حده می‌حسابند.

وقیانوسیه به می‌لنیزیه، میکرونیزیه، پالینیزیه و زیلندیة نو تقسیم می‌شود. اکثریّت جزیره‌ها از جهت پیدایش ولقانی (جزهای کوهسار گوه‌ای، سماه، مرکیز، جمعیت، کوک جنوبی‌اش، توبوة، پسخه و غیره) و مرجانی (جزیره‌های پست مرشلّ، کرالینه، گلبیرت، تول و، تاکیله و، کوک شمالی‌اش، فینیکس، لین، تومات و، نور و و غیره) می‌باشند. بلندترین کوه-جیه (5029 م) در جزیریگوینیّه نو واقع گشته است. ثروتهای استخراجی‌اش: نیکل (کلیدانیة نو) ، فاسفت (جزیره‌های نور و و تومات و) ، نیفت (گوینیّه نو) ، طلا (گوینیّه نو، فیجی) ، انگشت (زیلندل نو) ، مس (جزیرة بوگینویل). اقلیم اقیانوس، دائما سیرنم، بیشتر سوتکوتاری و ایکوتاری، در جنوب-سوبتراپیکی و معتدل. بارشات سالانه اساساً کمتر از 1000 مّ، در نشیبیهای شمالرس جزیره‌های کلان تا 10 هزار م1م. کوههای گوینیّه نو و جزیره‌های جنوبی زیلندیة نو پیریخها (مساحتش زیاده از 1000 کم2) دارند. نباتاتش از بیشه‌های سیرنم تراپیکی، سونّه‌ها و مرغزارها عبارت است. برای فونة اقیانوسیه مقدار کم شیرخوران و فراوانی پرّنده‌ها خاص می‌باشد. اهالی اساساً با دهقانی و ماهیگیری مشغول است. در اقیانوسیه دولتهای زیرین چایگیر شده‌اند: ونوت و، سماة غربی، کریبت، نور و، زیلندیة نو، پپوه-گوینیّه نو، جزیره‌های سالامان، تانگه، تول و، فیجی. یک قسم حدود اقیانوسیه ملک بریتنیة کبیر، فرنسیه، شمه، استرالیا و زیلندیة نو می‌باشد.