تمر هندی

تمر هندی سوبا، سوبّار، خرمای هندی، انبله جنجه، تمریند (تmarindus indica) ، درختیست از عایلة لوبیایها. تا 40 م قد می‌کشد؛ برگش پرمانند، گلش زردتاب، غلافکش سیراب و سیرشیره (30-40% قند، ویتامین س. ، کیسلاته‌های آرگنیکی دارد) ، شیرین و اندک ناردان. تمر هندی خودرویی در ناحیه‌های تراپیکی افریکه و آسیا می‌روید (حتّی دگار-مرمز سینیگل از نام محلی تمر هندی-«لکگ» است). تمر هندی را حالا در بسیار دولتهای تراپیکی می‌پرورند. در هندوستان سالی بیش از 250 هزار ت میوه میغوندارند.

میوة تمر هندی را تر و تازه و خشکانده استعمال می‌کنند. آن را برای تییار کردن هر گونه نوشاکی، جیم و در قنّادی استفاده می‌برند. از تخمش آهر می‌گیرند. هندوها گل و برگش را چون سبزه‌وات استعمال می‌کنند. از چوبش چرخ، مبل و غیره می‌سازند.
تمر هندیز قدنم رستنین دارویی حساب می‌شود. از خاصیت دوال میوة تمر هند ابوهنیفة دیناوری، ذَکریای راضی، ابوریهان بیرونی و ابوعلیسنّا واقف بودند. مثلاً، بوعلی جوشاب تمر هندی را چون داروی زردران استفاده برده است. یوسف محمّد در «جامعلفواید» (سال تألیفش 1500) تمر هندی را تقویتبخشندة معدة گرم حسابیده است:
میعده‌های گرم را چیزی، که قووه‌ات می‌دهد:
اب لیمون و سوماک و تمر هییدی و بهیست.
م. خاجیمتاو.