سومدارها

سومدارها (ungulata) ، یک گروه هیوانهای شیرخور را گویند. سومدارهابه 5 قطار تقسیم می‌شوند: طاقسومها، جفتسومها، فیل، سیریپها و دمنها. انگشتشان از 1 تا 5-تا. سومدارها از هیوانهای سومدار منقرض-کاندلیرترها پیدا شده‌اند. از هیوانهای خانگی به سومدارها اسپ، خر، چاروای شاخدار و بی‌شاخ، گراز، شتر، گوزن و غیره منسوبند. سومدارها در حملة قطعه‌ها (غیر از انترکتیده) زندگی می‌کنند. سومدارها را به استرالیا و زیلندیة نو از دیگر محلها آورده‌اند. در تاجیکستان 7 نمود سومدارهای وحشی (ارخر، آه و، گوراف، نخچیر، مارخور، جران، خالگول و غیره) مسکن می‌باشند. آنها از توغیزارهای ساحل دریاهای وخش و پنج تا منطقة بلندکوه (300-5000 م از سطح بهر) پهن شده‌اند. وقتهای آخر با سببهای تغییر اقلیم و رواج یافتن شکار سرشمار سومدارها تارفت کم شده ایستاده است. در این زمان 571%-ا آنها (غزال، نخچیر، مارخور و غیره) به کتاب سرخ اتّفاق بینلخلقی محافظت طبیعت (مساپ) ، ا.ج.ش.س. و ریسّپوبلیکة ساویت سوسیالیستی تاجیکستان داخل کرده شده‌اند.

ه. ا. ساکاو.