«سلام‌نامه»

«سلام‌نامه»، نوع سرود در فلکلور تاجیک، که در توی عروس خوانده می‌شود. «سلام‌نامه» ها حجماً کلانند. در فاند فلکلور تاجیک انستیتوت زبان و ادبیات اف رسّ تاجیکستان زیاده از 50 واریانت «سلام‌نامه» گرد آمده است، که نسخة کلانترین آن 150 مصرع می‌باشد. «سلام‌نامه» بیشتر در شهرهای کلان معلوم بوده، آن را آدمان هنرمند و خوش‌آواز می‌سرایند. سراینده را اگر زن باشد، بی‌بی‌آتون (لنین‌‌آباد) ، آیم‌الله (بخارا) ، بب خلیفه (سمرقند) و اگر مرد باشد، سربیتخان یا نقش‌خوان می‌گویند. لیکن معمولاً «سلام‌نامه» خان زن سنّش از 50 بالا می‌باشد. «سلام‌نامه» را در دو مورد تویی-استقبال عروس در خانة داماد و روز رویبینان می‌خوانند. هر دو مورد پرطنطنه و با شادی و سرور می‌گذرد. سراینده اوّل خدا و پیغمبران را ستایش کرده، پس به وصف عروس و داماد و تویداران و خویشاوندان آنها می‌گذرد. جالب توجّود است، که اکثر سرایندگان مدّ خدا و پیغمبر را پرتافته، سلام‌نامه را بی‌واسطه از وصف عروس و داماد cap می‌کنند. آنها در حق عروس و داماد سخنهای نیک گفته، به آنان روزگار خوش، خاطر بالیده و خوشبختی آرزو می‌کنند. «سلام‌نامه» در زمان ما مضمون نو گرفته است. سراینده‌ها شادی و سرور تویی و بخت بلند یروس و داماد را از فیز زمان ما دانسته، به حکومت ساویتی آفرینها می‌خوانند. «سلام‌نامه» از جهت زبان و طرز بیان، استفادة صنعتهای بدیعی شعر جالب دقّت است. آن آرزو و نیت، طرز تفکر و مرام و مقصد خلق را انعکاس می‌نماید. بندهای زیرین نمونه‌ای از یک «سلام‌نامه» می‌باشند:
سراینده:
چ و شهد و شیر و شکر شوند این هر دو،
سیتاره‌های محبّت شوند این هر دو،
میسال وامق و از را شوند این هر دو،
دمی جدا نشوند از وصال این هر دو،
به آن دو گوهر یکتا سلام می‌گوییم.
گوروه زنان:
هزار الیک.
سراینده:
نیهال قامت داماد بهره‌ور گردد،
‌طلب کنید، که او شاخ پرثمر گردد،
به نزد خلق دل‌افروز و معتبر گردد،
همیشه عزّت و دولت یار او گردد.
به اهل بیت جماعت سلام می‌گوییم.
گوروه زنان: .
هزار الیک.
سراینده:
زیز و محترم بادا سر کلین،
هزار شکر کنند خویش و خواهر کلین.
ک یار و دوست هستند برابر کلین،
لیباسهل عروسی در بر کلین.
به آرزوی لقایش سلام می‌گوییم…
گوروه زنان:
هزار الیک!
د .: ذهنییوه ف. ، سرودهای مراسم توی تاجیکان، د. ، 1978.
ف. ذهنییوه.