شلغمچه

شلغمچ (raphanus sativus var. raducula) ، یک نوع سبزه‌وات، شلغمّانند را گویند؛ گیاه یک یا دوساله‌ای است از عایلة چلّیکگولها. شلغمچة یکساله (نوعهای اروپایی) سال کشت بیخ و تخم می‌بندد و دوساله (نوعهای ختایی، ژاپنی-نوعهای تیره‌ماهی) سال کشت بیخ بسته، سال دیگر گل می‌کند. بیخ‌میوة نوعدة شلغمچه گوناگون‌شکل (شلغمّانند، لونده، زوغوتشکل، درازرویه و غ .) و گوناگون‌رنگ (سفید، سرخ، زرد، بنفش، گلابی) می‌شود.

در ا.ج.ش.س. اساساً نوعهای اروپای شلغمچه را می‌پرورند. شلغمچة خودرویی معلوم نیست. احتمال، از نوع به خودش نزدیک r. maritl-mus، که 5 هز. سال پیش در ساحنل ب. میانزمین می‌پروریدند، پیدا شده باشد. موافق معلومات گیرادات شلغمچه، پیاز و سر خوراک معماران اهرام خیاپس (2900 سال تا م .) بوده است. در ا.ج.ش.س. شلغمچه را از ناحیه‌های شمال تا جنوب، مخصوصاً در نزدیکی شهرهای کلان و مرکزهای صناعتی پرورش می‌کنند. از هر گه تا 200 تس حاصل میغوندارند.

شلغمچه زبزوات معمول است. آن را تر و تازه استعمال می‌کنند و برگ نورسش را چون خریش استفاده می‌برند. شلغمچه 3، 2% قند و آهر، قریب 1% سفیده، ویتامین س (تا 30 مگ%) ، و/، و کراتین دارد.

د .: ویخاو و. ن. . گوبناو ا. ا. ، لیبیدیوه گ. ف. ، کولتورنыی رستینیه ا.ج.ش.س.. م ،. 1978.