رابیته‌های زمینی و آفتابی

رابطه‌های زمینی و آفتابی، تأثیر تغییرات هوروج آفتاب را به حادثات زمین گویند. سویه خروج آفتاب (مقدار ساحه‌های فعال و داغهای آفتاب، مقدار و اقتدار افروختهای آفتابی و غیره) با دور تقریباً 11-ساله تغییر. می‌یابد. در زمین دور 11-ساله در یک قطار حادثه‌های طبیعت آرگنیکی و غیریارگنیکی (آشوبهای میدان مگنیتی، فجر قطبی، آشوبهای یوناسفیره، با دور 11-ساله تغییر یافتن سرعت سبزش درختان و غیره) ظهور می‌یابد. به پراسیسّهای زمینی همچنین ساحه‌های فعال و افروختهای کوتاه‌مدّت در این زمان مقتدر آفتاب تأثیر می‌رسانند. پراقتدارترین ظهورات افروختهای خروج آفتاب-افروختهای آفتابی (خراماسفیری) نامنتظم به عمل می‌آیند و 5-40 دقیقه، بعضاً چند ساعت دوام می‌کنند. انرژیة افروخت خراماسفیری تا به-1032 ایرگ (1025 ج) رسیده می‌تواند. از انرژیة هنگام افروخت خارجشده تنها 1-10%-اش به ‌افکنیشات الکترومگنیتی دیپزان آپتیکی موافق می‌آید.

خوروج آفتاب ماهیتاً به انرژیتیکة زمین (چون سییاره) تأثیر نمی‌کند، امّا بعضی کامپانینتهای جداگانة ‌افکنیشات افروختهای خراماسفیری و ساحه‌های فعال آفتاب به بسیار پراسیسّهای فیزیکی، بیوفیزیک و بیاخیمیوی در زمین به‌املاینده تأثیر کلان رسانده می‌توانند.
ساهه‌های فعال ا آفتاب منبة پراقتدار ‌افکنیشات کارپوسکولوی هم می‌باشند. ‌افکنیشات کوتاه‌موج و نورهای کیهان آفتابی در ارزهای بلند اتمسفرة زمین را یونیزانیده شفّافیّت اتمسفره را در دیپزانهای اولتره‌بنفش و اینفره‌سرخ، همچنین شرایطهای پهنایش رادیوموجهای کوتاه را تغییر می‌دهند. همین طریق، تأثیر فعال ایت آفتاب به حادثه‌های ژئوفیزیکی با یاری ردیتسیة کوتاه‌موج و توسط میدان مگنیتی زمین انتقال می‌یابد. شاید عاملهای مذکور برای پراسیسّهای فیزیکوی و شیمیایی و بیولوگی هم اساسی باشند. همة رابطهایی، که باعث از روی دور 11-ساله تغییر یافتن بسیار حادثه‌های زمینی می‌گردند، حالا آشکار نشده‌اند. امّا دستاوردهای علمی از وجود داشتن چنین رابطه‌ها درک می‌دهند. macلن، به دور 1/1-سالة خروج آفتاب علاقه‌مند بودن زلزله، تغییر یافتن سطح آب کولها، حاصلناکی زراعت و سبزبات، افزودن و کوچیدن حشرات، ایپیدیمیه‌های گریپّ، تیف، وبا، افزایش امراض رگ و دل و غیره مقرّر کرده شده‌اند. معلومات نامبرده از تغییرات دائمی ر. ز. آ. شهادگگ می‌دهپد. کو-شادپ قفل اسرار رابطه‌های زمینی و آفتابی اهمیت کلان علمی و عملی دارد. مثلاً، در همین اساس وضع آب و هوا را برای مدّت دراز پیشگویی کردن امکان‌پذیر می‌گردد. در تاریخ آموزش علمی رابطه‌های زمینی و آفتابی تدقیقات عالم ساویتی ا. ل. چیجیوسکیی مقام بلند دارد. او را برحق بنیادگذار گیلیابیالوژی (علمیست در باب تأثیر رابطه‌های زمینی و آفتابی به حادثات بیولوگی) می‌نامند.
د .: ایلّیسان م. ا. ، سالنتسی ا اگا ولیینی نه زیملیو، م. ، 1959؛ سالنیچنازیمنیه فیزیکه، سب. ، پیر. س انگل. ، 1968؛ چیجیوسکیی ا. ل. ، زیمنایی ایخا سالنیچنыخ بر، م. ، 1976.