رفال

رفال[اصلاً رفّالّا سنت (سنتسیا) ، raffaello santi (sanzio) (26 یا 28. 3) از روی دیگر معلوماتها 6. 4. 1483، عوربینا-6. 4. 1520، ریم]، رسّام و معمار اتلیوی. یکی از سرآمدان صنعت دورة احیای عالی. اثرهای رفال-افاده‌کنندة ایده‌آل عالی زیبان و غایه‌‌های صنعت پیشقدم، وصّاف انسان کامل. از عایلة رسّام جاونی سنت. در پیروجه از رسّام پ. پیرودینا (1500-1504) تعلیم گیریف­ته است. استعداد بلند او از اثرهای اوّلینش، که عصر تأثیر رویة پیروجینا ایجاد شده‌اند، به نظر می‌رسد («خواب رыتسر»؛ نگارستان ملّ، لاندان؛ «سه نازنین»، موزیی کاندی، شنتیی؛ «م­دانّه کانیستبیلی»، ایرمیتج، لی­نینگرد؛ هر سه سالهای 1500-1502). علی‌الخصوص مصوّرة محرابی «نکاح مریم» (1504، نگارستان بریر، میلن) از روی کامپازیتسیه به ایجادیات پیروجینا قرابت دارد. رفال سالت 1504 به فلارینّسیه آمده، ایجادیات رسّامان بزرگ آن را (مخصوصاً فره برتالام­میا و لیانردا ده وینچ) می‌آموزد. مصوّره‌های مهربان سیر‌شمار-آبرز مدانّه‌های سالهای 1504-1508 آفریده‌اش، که نفادة نفاست و مهر پاک مادرانه‌اند، به رفال شهرت آوردند («مدانّه گرندوکه»، نگارستان پلتین، فلارینسیه؛ «مدانّه در مرغزار»، موزیی بدیعی-تاریخی، وینه؛ «مدانّه. با کودک نوزاد و یوهنّای تعمیدی»، لور، پریج). رفال سال 1508 با تکلیف پپة ریم-یولی 2 برای آرایش قصر وتیکن می‌آید. مصوّره‌های عجایب‌‌ ستنسها (تالارهای باهشم)-ا این قصر در ایجادیات رفال قدم جدّییست. ستایش ایده‌آل آزادی و خوشبختی انسان، کمالات جسمانی و معنوی آن مندرجة اساسی فریسکه‌ها (نقشهای روییدیواری) رفال را تشکیل می‌دهند. در فریسکه‌های ستنسه دیلّه سانیتوره (1609-1611) رفال 4 ساحة فعالیّت انسان: فقه («موباهیسه») ، فلسفه («مکتب عفنه») ، نظم و نفاست («پرنس») ، خوقوق‌شناسی («خرد، ‌اندازه و قدرت») (همچنین روایتهای می­فالاگی و انجیل را انعکاس نموده است. همة این مصوّره‌ها با ان­تیریر در علاقه‌مندی بوده، بیننده خود را اشتراکچی حادثات تصویرشده می‌پندارد.