پرودان پیر جازیف

پرودان (proudhon) پیر جازیف (15. 1. 1809، بی‌زنسان-19. 1. 1865، پریج) ، سوسیالپست میده برجوزیة فرنسوی، نظرنیاتچی انر­خیزم. در عایلة باچکه‌ساز-پیواپز (از دهقانان میده) تولد یافته است. از سال 1827 حروفچین مطبعه، مصحح، سالهای 1836-1838 شریکّار مطبعة خرد. سال 1838 امتحان بکلوری را (درجة پایانی علمی در بعضی مملکتهای خارجی) سپرد؛ برای مشغولیّت علمی‌اش ستیپیندیة آکادمی بی‌زنسان را می‌گرفت. بعد انتشار کتابش «مالکیت چیست؟»  (1840، ترجمة روسی‌اش 1907) مشهور گردید. در این کتاب پرودان مالکیّت کلان کاپیتالیستی را در  نظر داشته، قید کرده بود، که «مالکیت-دزدیست». سالهای 1844-1845 در پریج با مهاجران-جوانگیگیلچیان، اینچنین با ک. مرکس  شناسایی پیدا نمود. در «سیستم ضدیتهای اقتصادی یا فلسفة نشّاقی» نام اثرش، که سال 1846 نشر گردیده است، پرودان اصلاحات کریدیتی و مبادلات را راه جهانی ازنوسازی جمعیت دانسته، به کمونیزم تهمت می‌زد. مرکس غایه‌‌های پرودان را در کتابش «قشّاقی فلسفه» (1847) سخت تنقید نمود. از سال 1847 پرودان در پ­ریج استقامت می‌کرد. در دورة روالوتسیة 1848 دیپوتت مجلس مؤسسای انتخاب شد. در اثرهای نوش لایحة همکاری اقتصادی صنفها و نظریة انرخیستی «محو دولت» را پیشبری ن­مود. برای مقاله‌های تیز و تندش بر ضد پرزیدنت فرنسیه لوی نپالیان بانپرت سال 1849 به مهلت 3 سال از آزادی محروم گردید؛ در حبسخانه فعالیّت ادبی و پوبلیسیستیش را ادامه‌ داد. پرودان ت­بدّولات بانپرتیک 2 دسامبر 1851-را همچون «روالیوتسیة اجتماعی» خاصه معقول دانست. منبعد حکومت بانپرتی را برای دستگیری نمودن برجوزیة کلان تنقید کرده، از سیاست دور بودن را ترغیب نمود و به فعالی سیاسی صنف کارگر مانع می‌شد. برای اثر ضدکلیریکلی‌اش سال 1858 از نو به حبس محکوم گشت و سال از آن گریخته به بلژیک هجرت نمود. سال 1860 عفو شده، سال 1862 به فرنسیه برگشت. در آخر عمرش پراگرمّة میوویوالیستان را ترتیب داد. نیگ. نیز پرودانیزم.