نازیم حکمت رن

ناظم حکمت رن (nazim hikmet ran؛ 20. 01. 1902، سلانیک-3. 6. 1963، مسکو) ، شاعر، نویسنده و خادم جمعیّتی ترک. اساس‌گذار نظم روالوتسانی ترکیه. از عایلة اشراف. ناظم حکمت اشتراکچی فعال خرکت آزادی‌خواهیی           ملّی ترکیه (1918-1922). اثرهایش از سال 1917 نشر

شده‌اند. سال 1920 از استنبول ضبطشده به انتالیه آمد. در آن جا جنگ ملّی و آزادی‌خواهی می‌رفت. سال 1921 به مملکت ساویتی آمده، در انیویرسیتیت کمونیستی محنتکشان شرق تحصیل کرد و به صف رکپ (ب) داخل شد (1922). سال 1924 به ترکیه برگشته، به صف پرتیة کمونیستی ترکیه درآمد. در گزیته و جرنلهای روالوتسیانی همکاری نمود. سال 1927 به سبب اوج گرفتن تعقیبات باز به اتّفاق سا­ویتی آمد. اوّلین مجم، اشعارش «ترانة نوشندگان آفتاب» (1928) در باکو نشر شده است.

در اشعا­ر اندورینة ناظم حکمت شکلپرستی به نظر می‌رسد. سال 1928 باز به ترکیه برگشت. در مجم، شعرهای «835 سطر» (1929) ، «ورن-3» (1930) ، «1+1=1» (1930) و «شهر آوازگومکرده» (1931) امپریالیزم را فاش و خلق ترکیّه را به مبارزه دعوت کرده، روالوتسیّه را وصف می‌نماید. داستان «چاکانده و س-یه-و» (1929) و رمان منظوم «برای چه بینیرجی خود را هلاک ساخت؟» (1932) به مقابل سیاست مستملکدارین امپریالیستاو روانه شده‌اند. در پیسه‌های «کاسه‌خانة سر» (1932) ، «خانة مرحوم» (1932) ، «آدم فراموششده» (1935) تقدیر شخص در جمعیّت کاپیتالیستی انعکاس یافته است. برای مجم. ، شعرهای «تلگراممة شبامده» (1932) ، که در آن کمونیستان ترکیّه را به مبارزة ثابت‌قدمانه در راه دیما­کرتیه دعوت نموده است، به حبس پنج‌ساله محکوم گردید (بعد یک سال با عفو عموم آزاد شد). پس از این قریب بعد نشر هر یک اثرش به حبس گرفته می‌شد. در مجم. «پارتریتها» (1935) ، داستان «مکتوبها به ترنته بب و» (1935) و اثر پوپولیستی «فاشیزم نیمیس و نظریة نجاد» (1936)

فشیزم و طرفداران در ترکیه بودة آن را مذمّت نموده است. «داستان در بارة شیخ بدرودّیین شیمونی» و همچون علاوه به این کتاب «افتخار ملّی»، که در اصل ترجمة اثر و. ا. لنین «در بارة افتخار ملّی ولیکاراسها» است، اثرهای آخرینی بودند، که سال 1936 در ترکیه به طبع رسیده‌اند. سال 1938 به مدّت 28 سال به حبس حکم شد. عموماً، 17 سال عمر ناظم حکمت در محبسهای تور­کیه گذشت. ایپاپیّه «منظره‌های حیات انسان»، مجم. شعرهای «مک­توبها از محبس»، پیسه‌های «افسانة عشق»، «یوسف و زولیها» در حبسخانه نوشته شده‌اند. سال 1950، حکومت ترکیه زیر فشار افکار جمعیّتی جهان او را از حبس آزاد کرد.

سال 1951 به ا.ج.ش.س.، که وطن دوّمین او بود، آمد. در این جا او پیسه‌های «حکایه‌های دایر به تور­کیه» (1952) ، «شخص عجیب» (1955) ، «آیا ایوان ایوانوویچ وجود داشت؟» را (1956) نوشت. تأثیر ناظم حکمت در نظم معاصر ترکیه زیادبوده، با نام او یک رویة تام ادبی وابسته است. شعرهای او به بسیار زبانهای جهان ترجمه گردیده، پیسه‌هایش در تئاترهای چندین مملکتها نمایش داده می‌شوند. اعضای بیورا (از سال 1951) و پریزیدیوم (از 1952) ساویت عمومی‌جهانی صلح، لوریت مکافات بیولخلقی صلح (1950). به زبان تاجیکی رمانهای «رمانتیکه» (1966) و «شب عرفة زلزله» (1963) ، مجم. حکایه‌های «چند حکایه» (1967) ، مجم. «شعرها» (1954-1968) و مجم. افسانه‌های «ابر آشق» (1972) و غیره ترجمه شده‌اند.

د .: ببه‌یف ا. ا. ، نزыم خیکمیت، م. ، 1957؛ فیش ر. گ. ، نزыم خیکمیت، م. ، 1968؛ گاربتکینه گ. ا. ، پیسы-لیگیندы ناыمه خیکمیته، م. . 1967.