ماشین ریسمانریسی، ماشینیست، که در استحصالات ریسمانریسی از پیلته ریسمان حاصل میکند؛ در ماشین ریسمانریسی پراتسیسّ کارکرد مساله نخدار انجام مییابد. ماشین ریسمانریسی وابسته به نمود نخهای استفادشونده (پخته، لیف، پشم، پرتاوهای ابریشم) هر خیل میشود. ماشینهای ریسمانریسی بیفاصله و دوری عملکننده نیز موجودند. حاصلناکی ماشین ریسمانریسی بیفاصلهاملکننده بلند است، مساحت کم را بند میکند و ساختش هم مرکّب نیست، بنا بر این در ا.ج.ش.س. اساساً همین نمود ماشینها استفاده میشوند. از آنها ماشین ریسمانریسی بیفاصلهاملکنندة حلقهدار برای ریسیدن همة خیل نخها ماشین اساسی میباشد. در رسم سخیمة ماشین ریسمانریسی دوطرفة حلقهدار (برای پخته) آورده شده است. کلابة پیلتدار 1 در رمقم 2 گذاشته میشود. پیلته از کلابه گشاده شده، از میلة 3 تاب ساعت از ترقش سمتدیه 4 میگذرد. در اسباب کشندة 5 پیلتچویی ریسمان باریک شده، وقت آن برآمدن تافته میشود.
مینبعد آن در نمود ریسمان از نخگذرانی 6 و از دوک 7، که در حلقة 8 جایگیر است، میگذرد و به کلابة 9، که به دوک 10 شنانده شده است، میپیچد. دوکها از دو طرف ماشین قطار جایی داده میشوند. آنها با یاری بربن 11، به واسطة تسمة 12، غلتک کشندة 13 و غرغرههای دوکها 14 (از هر طرف ماشین دوتاگی) با سرعت کلان (10-12 هزار گرد/دق) چرخ میزنند. این چرخزنی دوکها ریسمان را باید و شاید تاب میدهد. ریسمان در این وقت به نیچة به دوک شناندهشده میپیچد و کلابة 9-را حاصل میکند. ماشینهای ریسمانریسی بیدوک نیز موجودند. از این نوع ماشینها در صناعت ماشین ریسمانریسی منیومامیخنیکی بیشتر معمول است. برای ریسیدن پشم و نخهای شیمیایی ماشینهای ریسمانریسی ساخته شدهاند، که پراتسیسّ ریسمانتابی هم در خود آنها میگذرد (نیگ. ماشین ریسمانتابی).
د .: کارنیف ا. و. ن در. ، ویریتینه، تسینتریفوگ، پریدلنыی کمیرы تیکستیلنыخ مشین، م. ، 1976.
خ. سیباو.