میهرگان

میهرگان یکی از قدیمترین عیدهای فصل سال است، که در بین قومهای ایرانی رسم شده است. برابر انکشاف دهقانی و جاری گشتن تقویم دهقانی پیدا شده است. مهرگان عید حاصلات است، که رو­ز اعتدال تیره‌ماهی آغاز می‌یابد. مهرگان روز شانزدهم-روز مهر ماه هفتم سال شمسی-مهرماه، که ایرانیان قدیم آن را مبارک شماریدند می‌کردند و آن روز را مهرگان می‌نامیدند (بنا به داستانهای قدیمی، گویا روز حبس شد­ن زههاق در کوه دماوند بود­ست) ، به 23 سپتامبر-22 اکتبر تقویم گریگارینی راست می‌آید. دهقانان در همین روز به جمع‌آوری غلّه شروع می‌کردند. نوروز آغاز کشت و کار باشد، مهرگان همچون روز نخستین جپمعاوری غلّه جشن گرفته می‌شد. به قید م. تییاری می‌دیدند، حشرها می‌گذرانیدند، سر و لباس نو می‌دوختند، سیل و بزمها تشکیل می‌کردند. بعد روالوتسیة کبیر ساتسیلیستی اکتبر در بین دیهقالان کالخوزی آسیای میانه، از جمله تاجیکان، به جایی مهرگان عنعنه‌های نو، به مثل عید حاصلات و غ. پیدا و پایدار شده‌اند.

ه. ه. نعمتی.