بولبّاس نیریزی

بولبّاس نیریزی ابولبّاس فضل ابن ختیم (سال تولد نا­معلم-وفات تقریباً 922، نیریز شیراز) ، هیتشناس و ریاضی‌دان عرب. در بغداد، در دربار خلیفة عبّاسی موعتزید (حکمرانی 822-903) کار و ایجاد کرده است. صاحب تألیفات بسیاریست، امثال «زیج-ال-کبیر»، «سمت-ال-کیبله»، «کتاب تفسیر»، «کتاب-ال-اربة بتلیموس» و غیره. کتاب «ایخداس-ال-جو» را به نام خلیفه موعتزید تألیف کرده است.

یبن ندیم در «ال-فیخریست» می‌نویسد: «نیریزی در علم نجوم و هیت انگشت‌نما بود». بیرونی در «قانون مسعودی» و «آثار-ال-باقیه» به اثرهای علمی او بهای ب­لند داده است. ابولبّاس نیریزی دایر به اسطرلاب و حرکت سییاره‌ها رساله تع­لیف نموده، به «ابتدا» اکلیدوس (اوکلید) و اثرهای بتلیموس (پتا­لیمیی) شرح نوشته است، که آن را گیرردای کرمانی (1114-87) به لاتینی ترجمه کرده است. یک نسخة این ترجمه در کتابخانن لییپسیگ محفوظ است.