آفارت (از فرنسوی eau-forte-ترشیهای نیتروژنی) ، یک نوع معمول حکاکی در فلزات، که تصویر را با یاری ترشیها (کیسلاته) می‌آفرند. روی مس یا سرب سفته را پاک می‌کنند. سپس، با یاری سوزن حکاکی نقش می‌برارند و به روی آن ترش می‌ریزند. جای نقش از تأثیر ترشی چقورتر شده. تصویر حاصل …

آفیسیرنی ساویتی،  پیریخ وادیگی مرکّبیست در پامیر شرقی (pیانین مرغاب ولایت اوطانامی بدخشان کوهی). در نشیبی شمالی قطارکوه موزقول، در سرگه دریای بویبیتل (شاخاب چپ کوکویبیلس و، حوزة برتنگ) واقع گشته است. تول پیریخ 7، 8 کیلومتر، مساحت عمومی‌اش 13، 6 کیلومتر2، حجم آن 1، 35 کیلومتر3. نقطة بلندترین پیریخ …

اوین سیو (نام دیگرش-یون ش و؛ 1007، لولین، حاضره سزین، موزا فات سزینس-1072) ، نویسندة ختایی. نمایندن نثر کلاسیکی بوده، به قطار «هشت استاد بزرگ دورة تن و سون» (عصرهای 7-13) داخل می‌شود. منصبهای عالی دولتی داشت. بر ضد اسلوب شکلپرستی در نثر برآمد، سادهبیانی و مضمون بلند اس­ر بدیعی …

آفیسیران ساویتی، نام قلّه در قسم مرکزی قطارکوه موزقول (پامیر شرقی). بلندی‌اش 6233 متر. در اطراف قلّه قسم زیاد پیریخهای قطارکوه موزقول جایگیر شده‌اند، که شاخاب دریاهای مرغاب په کوکویبیلس و از آن آغاز می‌یابند.

آتّوه (ottawa) ، دریایست در جنوب شرق کنده، شاخاب چپ دریای حضرت لورینتیی. سرگهش در بلندن لورینتیی. طولش 1120 کیلومتر، مساحت حوزه‌اش 115 هزار کیلومتر2. ه‌ا چندین کولها می‌گذرد، جا-جا آستانه‌ها دارد. صرف آب در پایان آبش به خیساب میانه قریب 2000 متره/ثانیه. دیکبر یخ بسته، آوریل یخش آب می‌ش­ود. …

افیسیر (نیمیسی offizier-شخص وظیفه‌دار) ، اهل فرمان و سردار در قوّه‌های مسلّح، میلیسیه و پلیسیه. آفیسیر رتبة حربی دارد. اوّلها آنهای را، که وظیفه‌های دولتی داشتند، آفیسیر می‌نامیدند. در ارمیة روس منصبهای آفیسیری یکمین بار در «پالکهای شکل نو» (عصر 16) جاری شد. در روسیه از اوّل عصر 18 آفیسیر …

«آفرین‌‌نامه» اثر ابوشکور بلخی، که سال 944-45 نظم شده است. «آفرین‌‌نامه» در ادبیات کلاسیکی فارس-تاجیک یکی از اوّلین مثنویهای اخلاقیست در وزن اتکاریب. تا زمان ما از این مثنوی 300 بیته پراکنده رسیده است. که از منبع و سرچشمه‌های ادبی جمع‌آوری شده‌اند. در «آفرین‌‌نامه» اندیشه‌ها و عقاید ابوشکور بلخی عاید …

آتیل (فرنسوی hotel) ، 1) در معماری فرنسوی-خانن علی‌حده در شهر. در عصر 16-17 خانة زیست اریستاکرتیه، عادتاً حولیهای خیز-مترسان داشت. 2) بنایست برای مسافران؛ مهمانخانه.

آفرین لاهوری فقیر‌الله (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. دورة زندگی‌اش آخر عصر 16 و نیمة اوّل ا. سر 17. در زادگاهش-لاهور تحصیل علم و ادب نموده، در سرودن اشعار دلنشین شهرت پیدا کرد. آفرینی  لاهوری از مدّ و ثنای حکمرانان دور دوری جسته است. ز او …

آتشگیرک، آ ت ا ش گ ا ر ا، افزار روزگار برای گرفتن آتش از آتشدان، تنور، صندلی و پیش زدن الو. عادتاً از تسماهن یک‌لخت می‌سازند. تسماهن را نیمدای­ره قت کرده، برای آویختن حلقه می‌‌اندازند. درازی‌اش گوناگون، دو پنجه دارد، که برش 3-5 سانتی‌متر و نوگش تیز است.