شهر آلویه

آلویه، شهر-دولت عتیقة غلامدارییست، که در سا­هیل راست لیمن بوگ واقع بود؛ نام دیگرش باریسفین (از نام یونانی دریای دنیپر). دمنة آلویه نزد دیهه حاضرة پروتینای ریان آچکاو ولایت نیکاله‌یف واقع است. اوّل عصر 6 تا میلاد یونانیان شهر میلیت اساس گذاشته‌اند. زمینهای هر دو ساحل بوگ و بسیار دیهه‌ها به آلویه تعلق داشتند.

الویه در دو آستانة دریا (شهر بالا و پایان) واقع بود و در دورة اوج ترقّیش تقریباً 5 هکتار را تشکیل می‌کرد. شهر با دیوار سنگین مدافعوی برجدار احاطه گردیده، در قسم جنوبی‌اش استحکام علاوگی-کهن‌دز داشت. محله‌های شهر چارکنجه و کو­چه‌هایش راست بودند؛ در شهر پایان محله‌های هنرمندان و بندرگاه واقع بود. کارکرد فلزات، کُلالی، زرگری و غیره ترقّی کرده بود. آلویه با قبیله‌های اسکیفهای همسایه مناسبت تجارتی داشت. از اسکیفها چاروا، غلّه، پوست و دیگر آذوقه‌واری گرفته، به یونان می‌فرستاد.

به آلویه از دولتهای یونان شراب، روغن زیتون، مصنوعات فلزی، آثار صنعت بدیعی و اشیای زیب و زینت می‌آوردند. در آلویه تنگه‌های  نوقرگین و مسین و بعضاً طلایی می‌برآوردند. حاکمیت عالی به مجلس خلقی و شورای انتخابی، حاکمیت اجرائیه‌ به کالّیگیة منصبداران انتخاباً هر سال عوض‌شونده-ارخانتها، استراتژها و غیره تعلق داپگت. آلویه در سیاست بیرونه مستقل بوده، با مرکز دولت-میلیت شرطنامة مخصوص دوستانه داشت، سال 331 تا میلاد آلویه همراه اسکیفهای همسایه هجوم قشونهای اسکندر مقدونی را ز­ده گرداند.

در نیمة دوّم عصر 3-عصر 2 تا میلاد آلویه دچار بحران سخت گردید، که با بحران عمومی سیستم پلیسی و قوّت گرفتن دشمنی قبیله‌های همسایه وابسته بود. عصر 2 تا میلاد آلویّه را شاه اسکیفهای قریم ضبط کرد. عصر 2 بعد از دولت پانت شکست _خوردن اسکیفها آلویه تابع پانت شد. آلویّه را در میانة عصر 1 تا میلاد قبیله‌های گیتها خراب کردند. آلویة در عصرهای اوّل میلاد برقرارگردیده خیلی خرد و اهمیت پیشترة خود را گم کرده بود.

سر 2 به آلویه قشونهای ریم cap درآورده، اوّل عصر 3 آن به هیت مضافات میازیة پایان ام­پیریة ریم داخل کرده شد. احتمال می‌رود، که حیات در آلویه عصر 4 قطع گردیده است. در آلویه از سال 1901 منتظم حفریات آرشیالوگی گذرانیده می‌شود. حدود شهر ق­دیمه ممنوعگاه ایلان شده است.