باقی

باقی، ال-باقی (عربی-جاوید، ابدی و فناناپذیر) ، یکی از نامهای خداوند. ذات او با افادة نام باقی زندة جاوید و هییو قییوم ابدی است. در قرآن این واجه برای اثبات صفت بقا برای خدا به کار رفته است: «هر کسی بر روی آن (زمین) است، فانی است و (تنها) ذات پروردگار تو، که صاحب جلال و اکرام است، باقی می‌ماند» (55: 26، 27) و «و خدا بهتر و باقی است» (20: 73).

غزّالی در تفسیر معنای باقی می‌گوید: «او موجود واجبولووجود بزاتیه است، لیکن وقتی در ذهن به آینده اضافه شود، باقی و چون به گزشگه اضافه شود، قدیم (اوّل) نامیده شود». باقی از نظر متکلّمان و فلاسفة اسلامی مورد بررسیهای گسترده‌ای قرار گی­ریفت، که این بساتت لغوی آن را تا اندازه‌ای پیچیده ساخته است. واجة باقی در قرآن کریم با مشتقات فعلی آمده است و در سنّت نبوی در حدیث اسما‌الله-«سنن» ترمذی (3507) ، «سنن» ابن ماجه (3861) ، «مستدرک» حاکم و «فتحولباری» ابن حجر اسقلانی (14/468، 469) به شکل اسم فاعل ذکر شد­ست. بنده، که فطرتن به ابدیت و حیات ماندگار گرایش دارد، مقام جاودانهگی و حیات ابدی را با تجلّی آثار نام باقی خداوند در زندگی‌اش، با پیروی از تعلیمات شریعت او و با انجام دادن کارهای ماندگاری، که در تعبیر قرآنی به آنها باقیات صالحات-پس‌اندازهای نیک گفته می‌شود، به دست می‌آورد و به سعادت ابدی در بهشت دست می‌یابد.

ه. باقی‌زاده.