Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

خلتدارها (می‌tatheria) ، یک نوع هیوانات شیرخور نسبتاً ساده را گویند. خلتدارها بنا با تصنیفات زاالاگی به قطار مهره‌دارها منسوبند. 9 عایله‌اشان معلوم است: آپاسّومها، خلتدارهای درّنده، مورچه‌خورهای خلتدار، قشقلداقهای خلتدار، کورموشهای خلتدار، آپّاسّومهای کلّه‌موششکل، پاسّومها، وامبتها و کنگورویها یا خلتدارهای جهنده. آپاسّومها (didelfidae) در بیشه‌زار امیریکة شمالی و امیریکة …

خلکاپیریت (از یونانی سhalcos-مس و پیریگ) ، کالچیدن مس، مینیرل، سلفید مس و آهن را گویند؛ سیغیs؛ 34، 57% مس، 30، 54% آهن و 34، 9% سلفور دارد. آمیخته‌هایش: اg، zn، اu، اs، sی، sn. عادتة در شکل مسّه‌های کریستلّ و ذره‌های کلان وامیخورد. رنگش زرد برنجی. جلایش متالی. سختی‌اش …

خلکازین، (از یونانی سhalcos-مس) ، جلای مس، مینیرلیست از صنف سلفیدها. ترکیب شیمیایش سu2s؛ آمیخته‌های اg، بعضاً غی، سا، ni، اs دارد. رنگش خاکستری سربمانند. جیلایش متالی؛ مورت. سختی‌اش 2، 5-3؛ زیچی‌اش 5، 5-5، 8 گ/سم3. قوّة الکتر را نغز می‌گذراند. xلکازین معدن مس می‌باشد.

خلیج، قسم به خشکی داخل شدة اقیانوس، بهر یا کول را گویند، که آن با آب حوزة اساس آزادانه مبادله دارد. خلیجهای الیسکه، بنگاله، گوینیّه کلانترین خلیجهای اقیانوس عالم می‌باشند. بعزی اکوتاریه‌ها از روی ریجیم گیدرالاگی خود بهر حساب یابند هم، خلیج نامیده شده‌اند (مثلاً، خلیجهای می‌کسیکه، گودزان، فارس، کلیفارنیه).

خلیفه (عربی-نایب، جای‌نشین) ، سردار دولت دینی و تیاکرتی مسلمانی یا خود خلافت را گویند. در عهد اوّل اسلام و در سنّی سردار جماعه مسلمانی بعضی وظیفه‌های موهمّد را به عهده داشت. هر یک خلیفه باید از طرف جماعه انتخاب می‌شد و حیات آن را موافق شریعت به راه می‌ماید. …