مدنیت و صنعت

«مونتخب-ال-لغات»، «م و ن ت ا خ ا ب-و ل-ل و غ آ ت ا شاهجهانی»، «رشیدی عربی»، فرهنگ عربی به فارسی. سال 1637 در هندوستان از طرف ابدورّشید ابن ابدولغفور تتوی تصنیف شده است. منتخب-ال-لغات از مقدّمه و 28 باب عبارت است. کلمه‌ها از روی حرف اوّل-بزرگبخش (باب) و …

مونجیک تیرمیزی  ابوالحسنعلی‌ ابن محمّد (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر عصر 10 فارس-تاجیک. موافق تصدیق صاحب تاریخ «احیا-ال-ملوکی، در قریة منجک ترمذ تولد یافته است و تخلّص ادبی‌اش هم به زادگاهش نسبت دا­رد. منجک ترمذی پس از تحصیل علم و دانش و همچون شاعر شهرت یافتن، مدّتی در …

مونسیف میرشریف (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر عصر 17 تا­جیک. در بین مردم با نام بابا‌خواجه ‌نیز شهرت داشته است. منصف در ایجاد اشعار و افادة مضمونهای تازه صاحب مهارت کامل بوده است. سال 1678 برای تکمیل علم به بخارا می‌رود و در مدرسة غربیه به آموزش هندسه، …

مونیر لاهوری ابولبرکات ابن ابدول مجید (س. آل تولد نامعلوم-وفات 1644) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. نظر به قول خود شاعر اشعار او 100 هزار بیت را تشکیل می‌کرده است. منیر لاهوری مثنویهای «رمز و ایما»، «نور و صفا»، «آب و رنگ»، «ساز و برگ»، «درد و الم» و رساله‌های «کارستان» …

مونزیم میرزا عبدالواحد برهانزاده (1877، بخارا-5. 3. 1934، استالین‌آباد) ، معارف‌پرور، شاعر و جرنلیست ساویتی تاجیک. از عایلة عملدار. در کودکی یتیم مانده، دورة نورسی و جوانی‌اش در خانة صدر ضیا گذشته است. همان جا با صدرالدّین عینی دوست پیدا نمود. سال 1900 با سپارش صدر زیا«نوادر-ال-وقایع» احمد دانش را …

موندیگک، آثار باششگاه دورة  انیالیت، برنجی و ابتدای عصر آهن در افغانستان جنوبیست، 55 کیلومتر شمال غربتر ش. قندهار واقع است. سالهای 1951-58 ایکسپیدیسیة فرنسویها تدقیق کرد. در قَبَتهای پایانی آرشیالوگ (oxیر هزارة 4 تا میلاد) آثار باششگاه دهقانان یافت شد. باشندگان محل در چرخی  کُلالی مصنوعات سفالی منقّش می‌ساختند. …

مومة دوتاری، (سال تولد و وفات نامعلوم) ، بسته‌کار، مشّاق، موسیقیدان عصر 17 تاجیک. زادگاهش بخارا بوده، در هرات فوتیده است. از آوان جوانی به شعر و موسیقی شوق و هوس پیدا کرده، نواختن تنبور، دوتار، رباب، قانون را به خوبی آموخته است. در دوتارنوازی بسا هنرمند بوده است. مومة …

مولهم  مولّابد‌الله بخارایی (سال تولد نامعلوم-وفات تقریباً 1720) ، شاعر نیمة دوّم عصر 17 و ابتدای ه‌ار 18. تاجیک. اییام بچگی و تحصیل ملهم در بخارا گذشته است. ملهم با نمایندگان علم و ادب بخارا و سمرقند از نزدیک شناس بوده، با تذکره‌نویس ملیحای سمرقندی ملاقات کرده است. از سخن …

مومتاز  ‌محمّدابید ابن محمّدابید (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر و خطّاط عصر 17 تاجیک. از عایلة هنرمند. در سمرقند کسب کمال کرده، در شعر و شاعری شاگرد بدیعی جه-مالستانی (سمرقندی) بوده است. به تأکید طاهر نصرآبادی در فنّ شعر از استادش بیشتر شهرت داشته است. ممتاز موافق معلومات …

مولو-یک نوع نه‌ای، نگرید نیز نه‌ای.