مختلف

اشکاو فیادار فیاداراویچ (1744-1817) ، ادمیرل روس، یکی از اساس‌گذاران فلات بهر سیاه و از سال 1790 فرمانده آن. در صنعت حربی بحری طرفدار عقیده‌های پیشقدم بود. در جنگ بهری کیرچ (نزد جزیرة تیندره، 1790 و دم. کلیکریه، 1791) تاکتیکة مخصوص جنگی را استفاده برده، بر فلات ترکها یک قطار …

وشینسکیی کانستنتین دمیتریویچ (2. 3. 1824، توله-3. 1. 1871، آدیسّه، قبرش در کییف) ، پیدگاگ-دموکرات روس، اساس‌گذار علم پیدگاگی در روسیه. او طلب می‌کرد که در معارف خلق دموکراتیه و غایه خلقیت تربیه جاری، ماهیّت محنتدوستی انسان و خود محنت چون عامل حیات و تربیه، که اساس فعالیّت پیدگاگی اوست، …

اتبی کاتب محمّد ابن عثمان (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک (عصر 11). اثرهای زیادی تألیف کرده است، که «بزم‌آرای فخری» یکی از آنهاست. به قول عوفی، اتبی کاتب در این کتاب «در بدایع تشبیهات و روایی اوصاف داد فضل داده است». اشعار او ه‌ا قصیده، غزل و …

«اصول-ات-تراکیب-ال-ادویه» اثر نجیب‌الدّین سمرقندی دایر به طبّ (تخمیناً سالهای 1210-20 به زبان تاجیکی تألیف شده است). اثر از 19 فصل مستقل عبارت بوده، اثاثة دایر به اصول تییار نمودن داروهای مرکّب بحث می‌کند؛ مؤلف در آن عقیده و تجربه‌های شخصیش را عاید به داروهای خاکه، قرص داروهای درون‌ران، قی‌آور و …

«اصول» اقلیدس (اوکلید) ، مهمترین اثر متیمتیکی اوکلید، که در عصر 3 تا میلاد تألیف شده، اساسهای متیمتیکة عتیقه-گیامیتریة بسیط، نظریة عددها، الگیبره، نظریة عمومی نسبتها و اصول مویین نمودن مساحت و حجم را دربر می‌گیرد. از 13 کتاب عبارت است. اوکلید در اثر مذکور ترقّیات سیصدسالة متیمتیکة یونان را …

فریدون تولّلی (1917، شیراز-1985) ، شاعر ایرانی. شعبة باستان‌شناسی دانشکدة ادبیات دانشگاه تهران را ختم کرده است (1941). یک مدّت رئیس ادارة باستان‌شناسی استان (ولایت)-ا فارس بود. سالهای آخر در کتابخانة دانشگاه شیراز کار می‌کرد. نخستین شعر و حکایه‌های هجوی فریدون تولّلی در اوّل سالهای 40 به طبع رسیده است. …

فرید‌الدّین سیجزی علی منجّم (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک (عصر 12). از آثارش ابیات پراکنده (از غزلها و قصیده‌ها) و یکچند رباعی توسط تذکره‌ها تا زمان ما رسوده‌اند. از نمونه‌های اشعارش برمی‌آید، که او با زبان ساده و روان شعر می‌گفته است. طرز افاده، تعبیرات اشعارش به …

فرید‌الدّین احول اصفهانی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک. در آخر عصر 12-ابتدای عصر 13 عمر به سر برده است. زادگاهش اسفراین خراسان. در جوانی به هندوستان و از آن جا به اصفهان رفت. از شاعران مشهور دور بود. با شعرای عراق و فارس مشاعرت داشته است. تقی‌الدّین اوهد …

فرید کاتب  (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک (عصر 12). در شعر شاگرد انوری بوده است. از آثارش قصاید مدحیه‌، یک ترجیع‌بند (23 بیت در «لباب-ال-الباب» عوفی) و یکچند شعر و قطعه‌های دیگر در تذکره‌ها آمده است. وه‌ای به موضوعهای پند و اخلاق، ترغیب عدالتپروری، عشق و عاشق …

فرید شیخ فرید‌الدّین مسعود ملقّب به قطبولموههیدین، قطبوزّا ه‌الدّین و گنجشکر (1173، مولتان-1266، پاکلتن پنجاب) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان، اساس‌گذار ادبیات پنجابی. پدرش اصلاً از کابل بوده، به مولتان کوچیده است. فرید پس از ختم تحصیل به قندهار و بغداد و بعضی شهرهای ایران سفر کرده، سپس آه دهلی آمده، …