مختلف

تخلّص ادبی شاعر و تاریخ‌نگار تاجیک عصر 19 ابوطاهر‌خواجه ‌یبن ابوسعید صدر سمرقندی.

نوموستملیکداری، نیا­کالانیلیزم، سیستم مناسبتهای نابرابر اقتصادی و سیاسییست، که دولتهای امپریالیستی نسبت به مملکتهای صاحب‌اختیار رو به ترقّی نهادة آسیا، اف­ریکه و امیریکة لاتین استفاده می‌برند. نوموستملیکداری در وضعیت نو بینلخلقی دوام سیاست عنعنوی مستملکداری امپریالیزم می‌باشد. نوموستملیکداری برای استثمار و به ام­پیریلیزم تابع نمودن خلقهای به استقلالیّت اجتماعی و …

نویگتسیه (لات. navigatio، از navigo-در کشتی شنا می‌کنم) 1) بحرنوردی، کشتی‌گردی؛ 2) دو­ر مویین سال، که در آن وابسته به اقلیم محل کشتی‌گردی امکان‌پذیر است؛ 3) فصل اساسی کشتیرانی، که در آن اساسهای نظری و اصولهای عملی راندن کشتیها مورد بررسی قرار می‌گیرند. نویگتسیة  بهری دوره‌های قدیم cap شده اصولهای …

نوبست، ن ا و ا س، نرگاو جوان نو به جفت بسته‌شده.

موتسیب (ار.-وازیر) ، در گذشته در مملکتهای اسلامی عملداری، که از اولاد سییدان تعیین می‌شد. موتسیب به اجرای احکام اسلام، رعایة ترتیب و قاعده در بازار، به درستی سنگ و ترازو، نرخ و نوا نظارت می‌کرد. عصرهای 19-20 موتسیب را در بخارا رئیس می‌نامیدند.

موهلت سنجش در وقت قبول به کار، موافق قانون ساویتی آزمایش کارگر یا خذمتچی هنگام به کار قبول شدن. مهلت سنجش هنگام بستن شرطنامة محنتی همچون شرط قید کر­ده می‌شود. مهلت سنجش برای کارگران نباید از 1 هفته، برای خذمتچ-یان از 2 هفته و برای خذمتچیانی، که به کارهای مسئولیتناک …

مُهر، پیچت، اسباب مخصوصی. که نشانه و علامتهای فوروخمیده و برجستة خود را در روی سورغوج، موم، کاغذ، چوب، چرم و غیره می‌گذارد. در گو­زشته از سنگ، سفال، مس، پولاد. برنجی، نقره و طلا یا سنگهای قیمت‌بها (یاقوت، لعل، فیروزه و غیره) مُهر می‌ساخته‌اند. در فصل «مُهرکنی» «مطلع-ال-علوم» ذکر شو­ده …

موری ، دودکش، دودبرا، روزن، تنوره یا سوراخی مخصوص برای بیرون رفتن دود. موری در خانه‌های عنعنوی ناحیه‌های شمالی  تاجیکیس-تان ساخته می‌شد و دود آتشدان به واسطة آن می‌برآمد. موری از بام خانه 40-90 سم بلند برداشته می‌شد. چنین موریها در آسیای میانه از قدیم معلوم بوده، هنگام حفریات دمنة …

اسبابیست برای دواندن رنگ به روی لوحه، قاغذ، دیوار و غیره. از مویی و پشم هیوانات گوناگون تییار می‌کنند. مویقلمهای درشت قیلی برای رنگهای روغنی، مویقلم مویدراز برای مالیدن الیم به کار می‌رود. مویقلم لوندة نوگ‌تیز و ملایم (از مویی سنجاب، قشقلداق یورمان) برای رنگهای آبی، تیمپیره و گرفیکه استفاده …

یکی از مراسمهای خلق در آسیای میانه. مراسم مویی بعد یکساله شدن پسربچه برپا می‌شود. یکی از مویسفیدان سیرفرزند با قیچی مویسر کودک را کمی می‌گیرد، سپس از سرش تنگه، قند، مویز و غیره می‌پاشند. بعد مادر یا مادرکلانش مویسر او را تازه می‌گیرند. در مراسم مویسرگیران بعضاً چاروا کُشته، …