ویلایت آرینبورگ

آرینبورگ، ولایتیست در هیت ریسپوبلیکة ساویتی فدراتیوی سوسیالیستی روسیه. 7 دسامبر 1934 (از سال 1938 تا 1957 ولایت چکلاو) تشکیل یافته است. مساحت 124 هزار کیلومتر2. اهالی‌اش 2069 هزار نفر (1979). 34 ریان، 10 شهر و 25 پاسیالکة تیپ شهر دارد. مرکزش شهر آرین­بورگ. با دو آردین لنین (1956، 1968) مکافاتانیده شده است.

‌طبیعت. تیرّیتاریة آرینبورگ نزد اورال جنوب، کنارهای اورال جنوبی و انتهای جنوب پس اورال را دربر گرفته است. ریلیفش اساساً خم-وار. ثروتهای زیرزمینی: گاز طبیعی، نیفت، نمک، ورق‌سنگ، معدن متالهای سیاه، رنگه و غیره. اقلیمش نهایت کانتینینتی و خشک.

زیمستان خنک، بورانهای برفی به عمل می‌آیند. تابستان گرم، زود-زود گرمسیر می‌وزد. حرارت میانة ژانویه-14° سیلسیه-22° سیلسیه. بارشات سالانه 450 ملّیمیتر-300 ملّیمیتر. دورة نشو 180 شباروز. دریاهای کلان: اورال با شاخابهای اساسی‌اش-سکمره (از راست) ، آر، کمک کلان و الک (از چپ) ، در شمال غرب-شاخابهای ثمره، کمه و بیلیه (حوزة وال­گه).

زمینش اساساً سیاه‌خاک و دارچینی بلند، جا-جا شورزمین. در آرینبورگ روباه، خرگوش، یورمان، سغر، مرغابی، قاز، لایخورک، دوغ-داغ و غیره هست.

هالی. اهالی اساسی ولایت روسهاند؛ تاتارها، اکراینها، قزاقها، ماردوه‌ها، باشقردها، چوشها و دیگر نیز زندگی می‌کنند. زیچی میانة اهالی در 1 کیلومتر 16، 6 کس. شهرها: آرینبورگ، آرسک، ناواترایسن، ابدولینا، بزولوک، بوگوروسلو، گه‌ای، قووایدیق، می‌دناگارسک، سال-الیسک، ساراچینسک.

خاجگی. در دورة حاکمیت ساویتی در آرینبورگ ثروتهای گوناگون زیرزمینی کشف شدند، که در اساس آنها ساحه‌های نو صناعت به وجود آمدند و کارخانه‌های کلان صناعتی ساخته شدند. آرینبورگ در این حال یکی از ریانهای از جهت س­نات و خواجگی قشلاق ترقّیکردة ریسپوبلیکة ساویتی فدراتیوی سوسیالیستی روسیه می‌باشد. متالورگیة سیاه و رن­گه، ماشینسازی و کارکرد متال نصف تمام محصولات صناعت را می‌دهند.

سنات نیفت و گاز، خوراکواری و سبک نیز رونق یافته است. کارخانه‌های صناعت متال سیاه با معدن آهن محلی و کشاندشونده (کامبینت متالورگی آرسک-خلیلاوا در ناواترایسک) کار می‌کنند، استخراج-معدن مس (کان گه‌ای) و گدازش آن (می‌دناگارسک) ، صناعت نیکل و کا­بلت (کامبینت «یوجناورلنیکیل» در آرسک و زواد بروکتل) ، کارکرد متالهای رنگه (آرسک) ، استخراج طلا و بعضی متالهای نادر انکشاف یافته‌اند.

سنات ماشینسازی، که متال محلی و متال دیگر زوادهای اورال را استفاده می‌کند، کارخانه‌های ماشینسازی (زواد ماشین اورال جنوب در آرسک، زواد ماشینهای وزنین در بوولوک) ، مصنوعات الکتروتیخنیک (زواد «اورالالکتروماتار می‌دناگارسک) ، دستگاهها، اسباب‌سازی، گیدراپریسّ و غیره (آرین­بورگ) ، قسمهای احتیاطی تراکتور و ماشینهای خواجگی قشلاق (زواد مکانیکی به نام کراو بوولوک) و غیره دارد.

سنات نیفت و گاز ولایت از نیفت و گاز نزد اورال و پس اورال، قزاقستان غربی، باشقردستان اس­تیفاده می‌برد. آخر سالهای 60 در نادیکی آرینبورگ ذخیرة بای گاز طبیعی کشف کرده شد. در اساس ذخیرة نیفت و گاز در وی­لایت صناعت شیمی (کارخانه‌های نیفت و کاکساخیمیه، استحصال کبریت، نوری ازاتی و غیره) ترقّی کر­ده است.

مسنوات ریزین تکنیکی (آرینبورگ) ، مصالح گوناگون بناکار-قسمهای یک‌لخت آهن و بتون، سیمان، گج، بور، اسبیست استحصال می‌شود. کارخانه‌های صناعت خوراکواری و سبک (زواد و کامبینتهای آرد و یرمه، گوشت، کانسیرو گوشتی، روغن و پنیر، دوزندگی و تریکا­تج، شاهی‌بافی، چرم و پایفزال، نمک آش) رواج و رونق دارند. در خواجگی قشلاق آرینبورگ غلّه‌کاری و چارواداری برتری دارد. ولایت 389 کالخوز و 196 ساوخاز داشت.

ز زراعت غلّه‌دانه گندم بهاری، جودار، ارزن و از زراعت تکنیکی کرتاشکه و آفتاب‌پرست کشت می‌شود. در جنوب تربوز، خربزه می‌کارند؛ باغداری رونق یاف­ته است. پرورش چاروای گوشتده، شیر و گوشتده، گوسفند پشم و گوشتده ساحة اساسی چارواداری آرینبورگ می‌باشد؛ اینچنین خوک، بز و پرّندة گوناگون پرورش می‌یابند. طول عمومی راه آهن 1، 6 هزار کیلومتر. راههای اساسی: مسکو-کویبыشیف-آرینبورگ-تشکینت؛ چیلیبینسک-کرته ل ы-آرسک-اکتبریی. شبکة نقلیات تروباپراواد (نیفتیپراواد ایمبه-آرسک، اشیمبایی– آرسک، یک قسم گزاپراواد بخارا-اورال و غیره) انکشاف یافته است.

ساختمان مدنی. سال تقسیل 1978-79 در 1740 مکتب معلومات عموم 315، 5 هزار، در 36 مکتب کسبهای تکنیکی 17، 4 هزار در 45 مکتب میانة مخصوص 46، 6 هزار طلبه، در 5 مکتب عالی (انستیتوتهای پالیتیخنیکی، طبّی، پیدگاگی، خواجگی قشلاق آرینبورگ، انستیتوت پیدگاگی آرسک) 22، 2 هزار استودینت می‌خواند. سال 1979 در مؤسسخای تامکتبی 100، 0 هزار کو­دک تربیه می‌یافت.

سال 1979 در آرینبورگ 1140 کتابخانة عامّوی، 5 موزیی، 1625 کلوب، 1932 دستگاخ کینانمایشدیخی، قصر پیا­نیران، 40 خانن پیانیران، 3 ستنسیة تیخ-نیکهای جوان، 1 ستنسیة طبیعتشناسان جوان، 10 مکتب اسپورتی بچگان بود. گزیته‌های ولایتی «یوجنыی اورال» (از سال 1917) و «کُمسومولسکایی پلیمیه» (1919) نشر می‌شوند. برنامه و نمایشهای رادیو و تلویزیون مرکزی منتظم شنوانیده و نمایش داده می‌شوند. سال 1979 در آرینبورگ 247 مؤسسة طبابتی دارای 26، 7 هزار کت 6051 نفر دُختُر کار می‌کرد. 9 سنتاریه، 8 خانة استراحتی بود.