تورگینیف ایوان سیرگییویچ (9. 11. 1818، آریال-3. 9. 1883، بوجیول نزدیکی پریج، مدفون در پتربورگ) ، نویسندة روس. در انیویرسیتیتهای مسکو و پتربورگ تحصیل کرد. سالهای 1838-10 تحصیل را در خارجه دوام داد. اثر اوّلین تورگینیف درمة «ستیپا» (1834، نشر. 1913) میباشد. سالهای 30 عصر 19 شعرهایش در جرنل «ساورامینّیک» چاپ شدند. سلسلة آچیرکهای «خاطرههای شکارچی» (1847-52؛ ترجمة تاجیکی 1953) مهمترین اثر تورگینیف جوان بوده، به انکشاف ادبیات روس تأثیر کلان رساند و به مؤلف شهرت جهانی آورد. تورگینیف در این اثر حیات دهقانان را نسبت به دیگر معاصراپش خوب تصویر نموده است. فردیکنانی آبرز دهقانان، تصویر وضع پسیخالاگی و غلیان روحی آنها در اثر موقع مخصوص دارد. پاوستهای تورگینیف «موم و» (نشر 1854؛ ترجمة تاجیکی 1938) ، «کاروانسرایی» (نشر. 1855) با مضمون ضد کریپاستنای به «خاطرههای شکارچی» قرابت دارند. در رمانهای «رودین» (1858؛ ترجمة تاجیکی 1958) و «آشیان دوارینها» (1859؛ ترجمة تاجیکی 1975) تورگینیف عاید به قهرمان دوران، تقدیر تاریخن روسیه افکار و عقایدش را بیان کرده است. رمان «پدران و فرزندان» (1882؛ ترجمة تاجیکی 1962) مبارزه-ا غایوی (ایدهآلیم و متریالیزم) ، برخورد یاگویر قوّههای کهنه و نو اجتماعشا سیاسی را در بر گرفته است. مدّتی تورگینیف دچار یأس و ناامیدی گردید. محصول آن پاوستهای «شبقها» (1864) ، «کفایه» (1865) ، رمان «دود» (1867) و غیره میباشند. سالهای آخر حیاتش یکچند اثر خرد، از جمله، «شعرهای منثور» را (کتاب 1، نشر 1882) نوشت. سالهای 70 در پریج میزیست. ایجادیات تورگینیف در انکشاف رئالیزم روس دورة نو بود. اثرهای او سالنامة بدین حیات خلق روس در سالهای 40-70 میباشند. خذمت تورگینیف در انکوشاف رمان روس بزرگ است. در شهر آریال و سپسّکایی-لوطاویناوا موزیّهای تورگینیف گشاده شدهاند.
اسار: عشق اوّل، دوشنبه، 1964؛ پالیه.
سابرنی ساچینینی ا پیسیم، تام 1-28، م.-ل. ،
دبیات: بتیوتا ا. ا. ، تورگینیف-رمانیست، ل. ، 1972؛ مرکاویچ و. پ. ، چیلاویک و رمانخ ا. س. تورگینیوه، ل. . 1975؛ بیبلوگرافیه لیتیرتورы آ ا. س. تورگینیوی. 1918-1967، ل. ، 1970.
Инчунин кобед
سفی ابوالعلا عبدالمؤمن جاروتی
سفی ابوالعلا عبدالمؤمن جاروتی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، لغتنویس فارس-تاجیک (عصر 15). در …