تیموریان

تیموریان سلاله‌ای است، که در آسیای میانه سالهای 1370-1607 حکم رانده است. اساس‌گذارش تیمور. تیموریان سالهای 70 عصر 14 در الوس چغتایی به سر حاکمیت آمدند. سمرقند و هرات پایتخت دولت تیموریان بود. نمایندگان تیموریان: تمور ابن ترغه‌ای بهادر (1370-1105) ، خلیل سلطان ابن میرانشاه (1405-09 حاکم ماوراءالنهر، سالای 1409-11 حاکم شهر ره‌ای) ، شاهرخ ابین تیمور (سالهای 1409-17 حاکم عالی دولت تیموریان، سال های 1396-1409 حاکم خراسان) ، الغبیک ابن شاهرخ (سالهای 1409-47 حاکم ماوراءالنهر، 1447-49 حاکم عالی دولت تیموریان) ، ابدولّتیف ابن الغبیک (سالهای 1449-50 حاکم ماوراءالنهر). ابوالقاسم بابور (سالهای 1449-07 حاکم خراسان) ، عبدالله میرزا ابن ابراهیم سلطان (سالهای 1450-51 حاکم ماوراءالنهر) ، سلطانمهمود ابن ابوالقاسم بابور (سالهای 1457-59 حاکم خراسان) ، ابوسعید ابن سلطان‌محمّد (سالهای 1451-58 حاکم ماوراءالنهر، سالهای 1458-69 حاکم عالی دولت تیموریان) ، سلطان احمد ابن ابوسعید (سالهای 1469-94 حاکم ماوراءالنهر) ، سلطانیهمود ابن ابوسعید (سالهای 1494-98 حاکم ماوراءالنهر) ، سلطانلی ابن سلطانمهمود (سالهای 1498-1500 حاکم ماوراءالنهر). سال 150ر ماوراونّه را ازبکهای کوچمنچی با سرداری شیبانیخان ضبط کردند، فقط خراسان در دست تیموریان ماند: سلطان هوسین بایقرا (سالهای 1470-1506 حاکم خراسان) ، بدیع‌الزّمان (سالهای 1506-07 حاکم خراسان). 20 مه‌ای 1507 شیبانیخان هرات را اشغال کرد. ظهیر‌الدّین بابور از تعقیب ازبکهای کوچمنچی به افغانستان گریخته، آن را ضبط نمود و سال 1526 خیندوستان شمالی را به تصرّف خود درآورده، به دولت تیموریان هند اساس گذاشت. ا. ولییف.