صنعت اکتیری، 1) در تی ا ت ر، صنعت آفریدن آبرزها در صحنه. انعکاس حیات در صحنه محض توسط صنعت اکتوری به وقوع میآید. به تماشابینان نمایش دادن اثر تئاتری نقطة عالی ایجادیات اکتور میباشد. اکتور هنگام در سپیکتکل رالی را اجرا نمودن به قیافة قهرمان مادراید، از نام او گپ میزند و عمل میکند.
کتیار ریلیست هنگام آفریدن کارکتر و خصلت و عالم ظاهری و باطنی قهرمان اثر از واسطههای گوناگون صنعت اکتوری-نطق، انتانسیه، حرکت و حالت، ایما و اشارت، گریم، کاستیوم (بعضاً نقاب) و غیره استفاده میبرد. سنت اکتوری از هنرپیشه مهارت بلند، تصوّرات بایی، خاطرة باقوّت، احساسات نازک، طبع روان و دیگر صفتهای نجیب را طلب میکند. واسطههای صنعت اکتوری در هر نمود صنعت تئاتر (درمه، آپیره، بلیت، پنتامیمه) و جنرهای دراماتورگیه (فاجعه، مضحکه) گوناگون میشود. صنعت اکتوری در صحنه مضمون غایوی اثر را میکُشاید.
سنعت اکتوری با عنصرهای گوناگون تئاتر، خصوصاً صنعت ریجیسّیاری علاقة عضویی دارد. زیرا ریجیسّیار در انسمبل عمومی سپیکتکل مرکّب برای یافتن راه و روش خاص به اکتوران کمک میرساند. صنعت اکتوری یکچند اصول ایجادی دارد. سیستم ستنیسلوسکیی معمولتری اصول ایجادی صنعت اکتوری بوده، برای تشکّل و انکشاف صنعت رئالیزم سوسیالیستی عامل مهمی گردیده است. صنعت اکتوری در تاجیکستان تاریخ قدیمه دارد. عنصرهای صنعت اکتوری در دورة تا استیلای اسلام در رقص و بازی، عرف و عادت و سرودهای مراسمی محنت انکشاف یافته بود. در توپراقّلعه نقاب اکتور مضحکه یافت شده است، که به عصر 1 تا میلاد منسوب است. اینچنین از خرابههای افراسیاب تصویر 4 شخص دسترس شده است، که بر دست نقاب اکتوران فاجعهنگار را دارند.
یمکانیت و واسطههای صنعت اکتوری در توی و تماشا و طنطنههای خلقی، مخصوصاً نمایشهای خلقی «باباپیرک»، «درویشان» و غیره، اینچنین در زمینة تئاتر لوختک و مس-خربازان تکمیل یافت. اوّلین تئاتر تیپ اروپایی در تاجیکستان بعد انقلاب اکتبر پیدا شد. صنعت تئاتری کسبی تاجیک جنبههای ریلیستی سیستم ستنیسلوسکیی و دیگر متدهای پیشقدم صنعت تئاتر ساویتی را به اساس گرفته، به کامیابیها نایل گردیده است. 2) در کینا صنعت آفریدن آبرزها در اساس سینریی. آفرندگان رالهای کینا بیشتر به گشادن حالت روحی و حرکت قهرمانان دقّت میدهند. اکتوران کینا از امکانیّتهای صنعت تئاتر نیز استفاده میبرند.
نیگرید، نیز بلیت، آپیره، صنعت کینا، تئاتر.