پرگنییس (از پره… و گنییس) ، جنس کوهی میتمارفییست، که در قعر قشر زمین در نتیجة تغییر یافتن جنسهای تهشینی به وجود میآید. اساساً جنسهای تیرّیگینی (ریگسنگ، الیورالیت، ورقسنگهای گلی و غیره) از تأثیر فیهار زور و حرارت بلند خصوصیتهای فیزیکی و شیمیایی خود را تغییر داده، به ارگنییس تبدل مییابند.
پرگنییس در ترکیبش کورتس، شپتهای دشتی و مینیرلهای دیگر (اندلوزیت، سیلّیمنیت، دیستین، ستورالیت، کاردییریت، ترملین و غیره) دارد. آموختن ترکیب پرگنییس و مویین کردن مقیاس پهنشوی آن برای جستجوی ثروتهای زیرزمینی میتمارفی یاری میرساند. در تاجیکستان پرگنییس بیشتر در پامیر غرب و قطارکوهه قراتیگین وامیخورد.