اردین تیوتان

اردین تیوتان، آردین نیمیس، آردین صلیب‌داران، تشکیلات نیمیسی دینی کتالی­کی و ریسریست، که عصرهای 13-15 در اوراپة شرقی تجاوز فئودالی را به عمل می‌برآورد. آردین تیوتان آخر عصر 12 در فلستین در دورة یورشهای صلیب‌داران تأسیس یافته، سال 1198 از طرف پپه انّاکینت 3 به رسمیت درآورده شد. آردین تیوتان  در ژرمنیه و اوراپة جنوبی صاحب ملکهای زیاد بود.

سال 1230 به ضبط سرزمین پروسها cap کرده، آخر عصر 13 حاکم پُرّة آن گردید. در حدود پروسّیة شرقی و قسم لیتوه حاکمیت خود را پایدار گردانده، پاماریة پالشه و شهر گدنسک را زیر دست کرد و در کشورهای استیلاکرده‌اش دولت فئودالی تشکیل نمود. آردین تیوتان را قوّه‌های متّحدة لیتوانیها، پالیکها، روسها و چخها در محاربة گریونولد (1410) تارمار کردند. آردین تیوتان موافق صلحنامة تارون (1466) خود را وسّل پالشه شماریده، یک قسم زمین آن را برگردانید. پروسّیة شرقی، که در اختیار آردین تیوتان  بود، سال 1525 به گیرساگی پروسّیه تبدل داده شد.

اردین فرنسیسکها، تشکیلات راهبان کتالیک قشّاق است، که سالهای 1207-09 فرنسیسکه اسّیزانی در اتلیه تشکیل کرد.

سال 1228 پپة ریم نظامنامة آردین را تصدیق نموده، فعالیّت آن را زیر نظارت گرفت. با تأسیس آردین فرنسیسکها به تشکیل آردینهای قشّا-قان ابتدا گذاشته شد. عهد آر­دین در طول عصرها یاردمچی فعال کلیسای کتالیکی ب عود. در دورة روالوتسیة کبیر فرنسیه، ریولیوتسیة اس­پنیه (1834-43) و دیگر روالوتسیه‌های برجوزی عصر 19-ی اوراپه آردین فرنسیسکها تعقیب شدند.

در آخر عصر 19 اوّل در اسپنیه، بعد در فرنسیه آردینها برقرار کرده شدند. حالا آردین فرنسیسکها در مملکتهای افریکه و آسیا ترغیباتچی دین کتالیکیست. آردین فرنسیسکها با شاخه‌هایش در اتلیه، اسپنیه، فرنسیه، ریسپوبلیکة فدراتیوی ژرمنیه، شتتهای متّحدة امریکا، کنده، ترکیه، برزیلیه، پرگوه‌ای و مملکتهای دیگر قریب 40 000 (1975) اعضا دارد.