نوتفه

نطفه (ار. -منی) ، سپیر­متازاید (از یونانی. sperma، spermn-t-os-تخم، zoon-موجودات زنده و eidos-نمود) ، خوجیرة جنسی مرد، نرینة هیوانات و بسیار رستویها. نطفه از سَرَک، که ید­ را و خرامتین دارد، گردنچه و دومچه عبارت است. دوم­چة نطفه وظیفة حرکت را اجرا می‌کند. نطفة بعضی بی‌مهره‌ها (مثلاً، بعضی خرچنگشکلها، کنه‌ها و غیره) دومچه ندارد.

بینابر این حرکت آنها به حرکت امیابه مانند است. نطفه در تخمهای در پراسیسّ سپیرمتاگینیز حاصل می‌شود. حاصل‌شوی نطفة آدم از دور به بلاغت رسیدن (14-15-سالگی) تا پیرانسالی دوام می‌­کند. نطفة رستنیها (انتیرازایدها) در انتیریدیی حاصل می‌شود. انتیرازایدها دو و یا یکچند دومچه دارند (مثلاً، در آبسبزهای سبز و بور، بعضی اشنخا، سرخس، چلبند، مونمونه و غیره) یا تماماً بی‌دُمچه می‌شوند (مثلاً، در اکثر رسته-نهای تخمدار).