نیشکر

نیشکر (saccharum) ، جنس رستنیهای بسیارسالة قندّاریست از عایلة خوشیها. پایهش راست ب­لند (تا 6 م). توغش و شاخچه‌هایش بنددار، خوشچها­یش با مویکهای دراز و گلهای دوجنسه فرا گرفته شده است. 5 نه-مود نیشکر معلوم است: نیشکر اصیل (s. officinarum، نیگ. رسم) در مملکتهای تراپیکی پرورش می‌شود؛ نیشکر ب ا ر ب ا ر ی (s. barberi) نمود ومزیراتی و پالیمارفی، در ناحیه‌های سوبتراپیکی هندوستان بسیار است؛ نه‌ای یا نیشکر خودرویی و پالیمارفی، در جنوب و شرقی آسیا، هندوستان، افرکة شمالی، آسیای میانه (در ساحلهای پست دریاهای سر، ام و و غیره) مساحت وسیع را فرا گرفته است؛ نیشکر خ ا ت آ ی (s. sinense) در هندوستان شمالی، خیتای جنوبی، ژاپن کشت و کار می‌شود؛ ش آ ه ن ا ی (s. robustum) نمود خودرویی، که در گوینیّه نو می‌سبزد.

نیشکر را از قلمچه زیاد می‌کنند. در پلنتتسیه‌های نیشکر سالی 3-5 مراتبه حاصل میغوندارند، که هوجیره‌های پرینخیمی پایة آن تا 20% (نیشکر خودرویی 2-10%) قند دا­رد. از شیرة آن رام تییار می‌ک و-نند. پرتانهایش را در ساختمان و چون سوزشواری به کار می‌برند. آسیای جنوب و شرقی را وطن نیشکر می‌شمارند. نیشکر را در هندوستان 3 هزار سال پیش از میلاد کشت می‌کردند. در عصر 6 نیشکر در مملکتهای شرق نزدیک، بهر میانزمین و ختایی پرورش می‌شد. نیشکر را در عصر 15 به جزهای ازار و کنر و دیرتر از اس­پنیه به کوبه و می‌کسیکه آوردند. حاصلناکی میانة پایة نیشکر 400-500 سینتنیر/گه (در اچستکه‌های تقریبوی تا 2000 سینتنیر/گه) می‌باشد.

در اتّحاد شوعروی نیشکر چون زراعت یکساله در وادی وخش رسّ تاجیکستان و ولایت عورخودریای رسّ ازبکستان پرورش کرده می‌شود. ماههای فوریه-مارت نیشکر را به جویکها شنانیده، ماه اکتبر (450-500 تا 800 سینتنیر/گه) میغوندارند. قندیناکی پایة نیشکر 8-10% است. نیشکر برای استحصال رام استفاده می‌­شود.

د .: پ آ ل یه ر و ش ا. ا. ، سخرنыی تراستنیک ا اگا کولتوره نه یوگی سریدنیپ ازی، استالینبد، 1959؛ استیمینّا گ. و. ، و ا ل یو چ ا ن ک آ ا. س. ، تراپیچیس­کی پراپشنыی کولتورы، م. ، 1906؛ ج و-ک آ و س ک ا پ پ. م. ، کولتورنыی رستینیه ن اخ سارادیچ، ل. . 1971.