مار چپار

مار چپار (coluber) ، یک جنس مار را گویند، که به عایلة colubridae منسوب است. در اوراپة غربی، آسیا، افریکة شمالی و شرقی، امیریکة شمالی و مرکزی قریب 30 نمودش زندگی می‌کند. در ا.ج.ش.س. 7 نمود آن در قسم جنوب اوراپه قریم و قسم اساسی کوکز) ، آسیای میانه و قزاقستان مسکن شده است. در تاجیکستان 4 نمودش است: مار چپار کندلنگرخ (س. karelini) ، سرخرخ (س. rhodorhachis؛ نیگ. رسم) ، گوناگون‌رنگ (س. raverdieri) و خالدار (س. tyria). مار چپار کندلنگرخ مار خیلی باریک (درازی‌اش 65-70 سم) بوده، در ریگزارهای ناهموار، اینچنین در جایهای گلناک و شورزمین، ینتاقزار و غ. ، مار چپار سرخرخ (درازی‌اش 60-90 سم) در نشیبیهای سنگلاخ دره‌ها، شگیته و تاکزارها، مار چپار گوناگون‌رنگ (درازی‌اش 60-140 سم) بیشتر در نشیبیهای بتّه‌زار دامنکوهها، نزد جوییبار کهنه، باغ و خرابه‌زارها و مار چپار خالدار (درازی‌اش 80-140 سم) در بیابانهای ریگزار زندگی می‌کنند. مار چپار گوناگون‌رنگ در تاجیکستان جنوبی غapبی، مرکزی و شمالی پهن گشته است. مار چپار از خواب زمستان ماههای مارت-آوریل بیدار می‌شود. در موسم گرم سال تا سپتامبر فعال است. خوراکش اثاثة خالده و پرّنده‌های خرد و کلته‌کلاس می‌باشد. همة مارهای چپار تخم‌گذارند. تخم‌گذاری ماههای ژوئن-ژوئیه دوام می‌کند. مار چپار مادینه تا 25 تخم می‌گذارد. مار چپار برای آدم بی‌ضرر است.

د .: چیرپاو س. ا. ، فونه تدجیکسکایی سّر، ت. 18، پریسمыکیوشییسیه د. ، 1959.