لیسکها (در دهات «شلیوک» و به زبان روسّی “ولیتک” مینامند) ین نرمبدنهای شکمپای خشکیگردی را گویند، که به قطار «stylommatophora» منسوبند. لیسکها گوشماهی ندارند (آثار آن فقط در زیر منتیه باقی مانده است). تنشان کرمشکل یا استوانشکل است. در تاجیکستان 10 نمودشان (از 4 جنس) معلومند. لیسکها جانوران نمیدوست میباشند.
لیسکها روزانه بیشتر در تاریکی (زیر سنگ یا برگها) ، لب جویی یا مرغزارهای نمناک سیرگیاه زیر علفها پنهان شده، شبانه هنگام معتدلی حرارت (+ 8 تا+20°س) و نمی دوا به خوراکخوری میبرآیند. بسیار نمودهای لیسکها ضرررسانهای زراعتند. در تاجیکستان بیشتر لیسک طلارنگ لیوندیر (candaharia levanderi) و لیسک کوکزی (deroceras cauoasicum) به زراعتهای خواجگی قشلاق (اساساً لبلبو، پیاز، پامیدار، بادِِرینگ و غیره) ضرر میرسانند.
لیسک لیوندیر در دشت و کوهها (2300-2400 متر از سطح بهر) پهن شده است؛ آخر بهار و اوّل تابستان (مهای-ژوئن) افزایش میکند؛ اندازهاش 10-12 سانتیمتر میباشد. لیسک کوکزی همراه رستنیها از کوکز آمده است. وهای در اطراف شهرهای دوشنبهیو لنینآباد بسیار است؛ تیرهماه افزایش میکند؛ اندازهاش 5-6 سانتیمتر است؛ لیسک کوکزی یکی از ضررآوران خوفناک خواجگی قشلاق است. وهای بهاران برگ و نوده، تیرهماه باشد، میوة زراعتهای خاجگی قشلاق را (پامیدار، بادِِرینگ، کد و، بایمجان و غیره را .) نابود میکند.
ویدیا در بارة لیسک
وسولهای مبارز: تدبیرهای اگراتیخنیکی (خشکانیدن زمینهای خواجگی قشلاق و چراگاهها، نیست کردن علفهای بیگانه، از پرتاوها و باقیماندههای حاصل تازه کردن باغ و پالیزها)؛ اصول شیمیایی (استفادة لیمتسیدها-میتلدیگید، آهک شکفته، کوپاراس آهن، چنگ تماکو و غیره)؛ به واسطة جوییچهایی، که مادّههای خوساننده (کوپاراس آهن 10%، نمک کلیی 10%، سوپیرفاسفت خاکه-200-300 کگ/گه، خاکستر و غیره .) پاشیده شدهاند، جدا کردن میدانهای زراعت؛ در میدانهای نه آن قدر کلان دستی چیده نابود کردن لیسکها.