بولهسن سیمجوری

بولهسن سیمجوری مو­همّد ابن ابراهیم ابن ابیم-ران (سال تولد  نامعلوم-وفات 989، نی­شاپور) ، سپهسالار خراسان در اخد سامانیان. ابوالحسنسیمجوری مجموعة نزدیک به سی سال در مقام سپهسالاری حکومت خراسان بود. تا زمان انتخاب او به وظیفة شهنگی نیشا­پور (954) در دیوان بخارا فعالیت داشت. پس از قتل سپهسالار خراسان، مقام سپهسالاری نصیب ابوالحسنسیمجوری  گردید. امّا سیاست او چندان باموفقیت نبود و در اندک مدّت از وظیفه سبک‌دوش شد. در آخرهای دورة عبدالملک ابن نه با حمایت وزیر ابوعلی بلع-امی (961) ابوالحسنسیمجوری دوباره به مقام سپهسالاری رسید و فرمان گرفت، که با ابومنصور ابدورزّاق طوسی نبرد کند.

پس از سرکوبی و قتل ابومنصور ابوالحسنسیمجوری  وارید نی­شاپور شد و نزدیک به بیست و یک سال سپهسالار و والی خراسان را بود. ظاهراً، در این نوبت وه‌ای توانست با تغییر سیاست آرامش را در خو­راسان برقرار و موقعیت خویش را حفظ کند. ابوالحسنسیمجوری  در این مدّت توا­نیست با تلاش خویش و با همکاری وزیران ابوجعفر اتبی و ابن عمید میان آل بویه و سامانیان صلح ایجاد نماید (972). این صلح بر نفع امیر سامانی بود. بر مبنای این قرارداد آل بویه پذیرفت، که سا­لانه مبلگ 150 000 دینار به من­سور ابن نه بپردازد. تدریجاً بین امیر نه و ابوالحسنسیمجوری  در موضوع انتخاب وزیر نو اختلاف به میان آمد. امیر نه بر خلاف نظر ابوالحسنسیمجوری  بولخوسین اتبی را ، به وزارت گماشت. میان اتبی و ابوالحسنسیمجوری نیز ضدیت به وچود آمد. و­زیر فرمان عزل ابوالحسنسیمجوری را صادر ن­مود.

پس از عزل او ابولبّاس تاش به مقام سپهسالاری گماشته شد. پس از چندی در یک ماجرا وزیر ابولهوسین اتبی به قتل رسید و وزارت به عهدة ابولهوسین موزنی وا‌گذار شد. وزیر نو بادغیس و گنج روستاق را به ابوالحسنسیمجوری  تقدیم نمود، ولی از امور دولتی برکنار کرد. بعد به وزیری رسیدن عبدالله ازیر بار سوّم ابوالحسنسیمجوری سپهسالار خراسان تعیین گردید و تا آخر عمر سپهسالاری  خراسان بود. ابوالحسنسیمجوری سیاستمدار دوراندیش، کاردان، خوشیار و در مذاکرات سیاسی توانا بود. روابط او با امرا و والیان سامانیان مسالمتجویانه صورت می‌گرفت. ول از تجربه و دانش دبیران و عمّال دیوان به خوبی استفاده می‌کرد.

گوروه تاریخ‌نگاران از توجّه ابوالحسنسیمجوری به عالمان و دانشوران، اهل ادب و شعر و تشکیل مجلسهای علمی و ادبی او در دربار سخن گفته‌اند. یک عدّه شاعران عهد سامانی در وصف ابوالحسنسیمجوری مدحیه‌ها سروده‌اند. ابوالحسنسیمجوری توجّه خاصی بر تأسیس بناهای اجتماعی (کاروانسرایها، مسجدها و غیره) داشته است. ابوالحسنسیمجوری به استقرار کودرت خود و اس-تیمرار نفوذ خاندان خویش در خراسان نقش باسزایی داشت. بعد از مرگ او امیر سامانی فرزند ابوالحسنسیمجوری -ابوعلی سیمجوری را وزیر تعیین کرد.