لیبیرتّا

لیبریتّا- متن ادبی اثرهای موسیقی-درموی: آپیره، اُپریتّه، در گذشته-کنتته، آرتاریه و ستسینریة بلیت، می‌باشد که از کلمة اتالیاوی «libretto» گرفته شده معنایش کتابچه است. لیبریتّای آپیره و بلیت در اساس قاعده و قانونهای دراماتورگیه نوشته می‌شود. لیبریتّا در شکل شعر، بعضاً نثر، موجز و موافق قاعده و قانون موسیقی نوشته می‌شود.

در لیبریتّای بلیت مضمون مفصلتر بیان یافته، لحظه‌های رقص و همة ایما و اشاره‌ در آن پرّه تصویر می‌یابند. لیبریتّا در اساس موضوع مستقل یا یگان اثر بدیعی آفریده می‌شود. مثلاً لیبریتّای آپیرة «اوگینیی آنیگین-ا پ. ا. چیکاوسکیی و بلیت «فوّارة باغچسرایی» ب. و. اسفیف در اساس رمان و داستان همنام ا. س. پوشکین، لیبریتّای آپیرة «کامدی و مدن» 3.

شهیدی و بلیت «پسر وطن» 10. تیر-آسیپاو در اساس داستانهای همنام عبدالقادر بیدل و م. تورسون‌زاده ایجاد شده‌اند. لیبریتّا را بیشتر شاعر یا نویسنده (در بلیت اکثر خاریاگرف) نوشته، بسته‌کار موسیقی آن را ایجاد می‌کند. نخستین لیبریتّای تاجیکی را م. تورسون‌زاده و ا. دهاتی برای آپیرة «شورش واسع» س. ا. بلسنین (1939) نوشته‌اند. ن. نورجاناو.