نیورالگیه

نیورالگیه (از نیور… و… دا­ویل) ، گروه علمهای طبّی و بیولوگیست، که ساخت و فونکسیة حالتهای معتدل و پتالاگی سیستم عصب و قانونیّت آنتاگینیز و فیلاگینیز آن را می‌آموزد. علمهای مارفالا­گی (آناتومیه، گیستالوژی، ایمبریالوژی سیستم عصب) و نییرافیزیا­لوژی اساس نظریه‌وی نیورالوژی بوده، نییراپسیخالوژی، که پراتسیسّهای روحی و علاقه‌مندی آنها را با سیستمه‌های علی‌حدة مغه cap می‌آموزد یک قسم نیورالوژی به شمار می‌رود. نیورالوژی کلینیکی، که بیماریهای عصب را می‌آموزد نیوراپتالوژی می‌نامند. نییراخیرورگیه بیماریهای سیستم عصب را آموخته، آنها را با جرّاحی طبابت می‌کند. بیماریهای سیستم عصب را، که با اختلال روح علاقه‌مند است، پسیخیتریه می‌آموزد.

تیبّ قدیمه تنها در اساسی معلوماتهای ساده نییرامارفالاگی عمل می‌کرد. در عصر 16 ا. ویزلی به رویة مارفافونکسیانلی آموزش سیستم عصب اساس گذاشت. منبعد عاید به آناتومیة سیستمم عصب معلوماتها جمع آورده شدند. در عصر 19 آموزش ایکسپیریمینتلی مغز cap آغاز یافت، که آن باعث کشف شدن نییران، مرکزهای سیستم عصب و غیره گردید. به توفیل تدقیقاتهای عالمان نیمیس یو. ف. کانگییم، چ. شیرّییگ-تان، 2. فلیکسنگ و عالمان روس ف. و. آوسینّیکاو، و. ا. بیتس، ا. م. سیچی­ناو، ن. ب. وّیدینسکیی ن. باز هم رواج و رونق یافت. موفقیّتهای مهمترین نیورالوژی در عصر 20 به تعلیمات پ. پ. پاول‌اف در بارة فعالیّت عالی عصب، کشف شدن قانونیّت ایوالیوتسیانی و گینیتی­کی تشکّل ساخت و فونکسیة مغز cap و غیره علاقه دارد. اساس‌گذاران نیورالوژی ساویتی و. م. بیختی­ریف، گ. ا. راسّالیما، ب. ک. سیپّ، س. ن. دویدینکاو و دیگرها می‌باشند. در انکشاف نیورالوژی در ا.ج.ش.س. تدقیقاتهای ل. ا. آربیل، و. ن. چیرنی­گاوسکیی، پ. ک. اناخین، ه. ا. اسر­تین و دیگر موقع دارند. انستیتوت مینی  ایت ا.ج.ش.س.، انستیتوت نیورالا­گیة ایت (مسکو) ، انستیتوت پسیخا­نیورالاگی به نام و. م. بیختیریف ( لنینگراد) و غیره مرکزهای کلانترین نیورالوژی در ا.ج.ش.س. به شمار می‌روند. مسئله‌هان نیورلوژی در جرنلهای «جرنل نیورالاگی ا پسیخیتری ام. س. س. کارسکاوه» (تأسیسش 1901) ، «واپراسы نییراخیرورگی» (تأسیسش 1937) نشر می‌شوند. نیورالاگهای مملکتهای گوناگون را فدراسیون عمومی‌جهانی نیورالوژی متّحد می‌کند.

در رسّ تاجیکستان عاید به مسئله‌های کلینیکی نیورالوژی و نیوراپتالوژی کشوری (خصوصیت پتالوژیم رگهای مینه، آماس و علّتهای سرایتی آن) هادییان کفیدرة نیورا­لاگی انستیتوت دولتی طبّی تاجیکستان تدقیقات می‌برند.

دبیات: مناگاتامنایی روکاوادستوا پا نیو­رالاگی، تام 1-8، مسکو، 1955-63.