«قرابادین اعظم و اکمل»

«قرابادین اعظم و اکمل» (دستورالعمل علمییست دایر به طبّ. مؤلف کتاب محمّد اکملخان (تو. نامعلوم؛ وف.-تقر. 1907) ، علم طب را از بابایش حکیم محمّد اعظمخان آموخته است. ازبسکی به این اثر قسمی (693 نامگوی بیماریها و طبابت آنها) از «قرابادین اعظم»، داخل است، کتاب نام خود مؤلف و بابای اوpo گرفته است. ق. حجماً کلان بوده، به زبان ادبی فصیح تاجیکی تألیف شده است. در آن راجع به معالجة بیماریهای cap، سینه، شینم، عضوهای درون کاس، عضو تناسل و پاها سخن می‌رود. نام دواها با ترتیب الفبای فارسی نوشته شده‌اند. دوای در یک بیماری از جهت نوع به فصلها قسمت شده است. چنانچی، فصل اوّل باب یکم به عیارجات (داروهای امراض مغز cap) ، فصل دوّم به اتریفلات (دارویی، که از بلیله، هلیله و آمله عبارت است) ، فصل سوّم به انوشداروها، چارم به انکیباب (کمپرسهای گرم) ، پنجم-به آبزنها آیدند. به هر یک علّت مقدار زیاد دواها توصیه شده است. در ق. همگی در بارة 5607 داروی مرکّب، که در یکی برای معالجة 10-15 بیماری تعیین شده است، معلومات است.

سر مذکور س. 1327 هجری قمری (س. 1908) در دهلی به طبع رسیده است. یک نسخة چاپی ق. در گندینیه دستنویسهای شرقی اف رسّ تاج. محفوظ است.

ه. زاهداو.