«نامههای باستان»، یادگاری خطّی قدیمی به زبان سغدی. سال 1906 ایکسپیدیتسیة آرشیالوگی با سرداری عالم انگلیس اوریل ستیین در خرابههای منارة دیدبانی در قسم غربی شهر درون در ترکستان شرقی کشف کرده است. «نامههای باستان» از نه مکتوب خصوصی عبارتند، که سغدیان ساکن ترکستان شرقی از شهرهای درون و کوچن …
مفصلنامة اجرائیه
نامة اجرائیه، در ا.ج.ش.س. نوع خوجّت اجرا. حجّتهای ادارة ناتریلی، که طلب سیتاپیدن پول یا سپاریدن اشیای دیگر را تصدیق نموده، ضرورت به سود یا اربیترج مراجعت نمودن را استثنا میکند. فهرست حجّتهایی، که موافق آنها در اساس نامة اجرایه مجبوراً ستانیده گپریفتن ممکن باشد، با قرار حکومت ریسپوبلیکة اتّفاقی …
مفصلناک
ناک. مورود، امرود، کممس را (pyrus) ، جنس درخت میوهداریست از عایلة نسترنیها؛ میوة معمول. بلندیاش 15-20 م. تنهاش اشهبی تیرتاب، چوبش زردچه، کمی گلابی یا سفید، نودة یکساله و موغچهاش سیرمویک یا پتدار، برگش گوناگونشکل (از مدوّر تا نیشترشکل) یا نرمانند چاک-چاک، خوشهگلش 6-20-گله، رنگ گلش سفید یا کمی …
مفصلنیهالشینانی
نهالشینانی، اصول اساسی بنیاد کردن باغات جمعیّتی و نزدیهولی. در زمین برای نهالشینانی پیشبینیشده پیشک چقوری میکنند؛ برای نهال میوهجات تخمدار (سیب، ناک) چقوریاش 0، 4 م و برش 0، 8 م و میوجات داوکدار (آلوبال و، آل و و غیره) موافقن 0، 4 x 0، 6 م و غیره. …
مفصلجورنل «ناوы آریانت»
«ناوы آریانت» («novy orient») ، جرنل علمی عاموی آرگن انستیتوت شرقشناسین اف رسچس. جرنل از سال 1945 در پرگه به زبان چکی سالی 10 شماره میبرآید. هیت تحریریة جرنل را دکتر یراسلو سهسر سروری میکند. «ناوы آریانت» به واسطة مقالههای علمی و عامّوی، ریپارتجها و ترجمهها از زبانهای شرق خوانندگان …
مفصلناووس
ناووس (سغانه، مقبره). یک قطار نوع دمخهای، که اهل زردشتیه از گل، خشت یا سنگ ساخته، استدان را در آن نگاه میداشتند. موافق تعلیمات زردشتیه میّت را به زمین دفن کردن، به آب پرتافتن، سوزانیده منع بود. جسد را به روی سنگریزه و یا peگ گذاشته، گشت آن را …
مفصلنیمخورد
نیمخورد واحد چِنک وزن در آسیای میانه. نیمخورد عصر 19 و ابتدای عصر 20 در ناحیههای مختلف آسیای میانه، از جمله امارت بخارا، خانی خوقند و غیره گوناگون بود. macلن، نیمخورد در خوقند برابر 1، 278 کیلوگرم (50 پیسه) ، خجند 256 گرمّ (10 پیسه) ، کولاب 160 کیلوگرم، آب …
مفصلنیکاتین
نیکاتین (فرنسوی nicotine، از نام دیپلمات فرنسوی ج. نیکا (j. nicot) ، که سال 1560 اوّلی مراتبه تماکو را به فرنسیه آورده است، الکلاید، 1-میتل-2- (3-پیریدل) -پیرّالیدین، c|0hi4n2. مایع بیرنگ، بوی مخصوص دارد، t جوشیش 247° سیلسیه، در هوا رنگ جگری میگیرد؛ در آب و حلکنندههای آرگنیکی نغز حل میشود؛ …
مفصلنیسیان
نسیان (ار. س)!-5-فراموشی) ، فراموشخاطری، سست یا نیست شدن قابلیّت قبول حافظه و نگاه داشتن و به یادآوردن خاطرات. نسیان سه خیل میشود: دییمنیزیه (سست شدن خاطره) ، امنیزیه (نیست شدن خاطره) و پرمنیزیه (فریب خاطره). هنگام دییمنیزیه خاطره سست میشود؛ کس اخبار جاری (خصوصاً نام، رقم و غیره) را …
مفصلنیمچه
نیمچه چِنک وزن در آسیای میانه. نیمچه در ناحیةهای مختلف آسیای میانه، از جمله امارت بخارا گوناگون بود. بسیار مأخذهای تاریخی نشان میدهند، که نیمچه در ماوراءالنهر برابر 1/256 من است. در بخارا و سمرقند با من 20 کیلوگرمی (عصرهای 15-16) نیمچه تقریباً به 78 گرمّ، در جیزّخ با من …
مفصل