ویلایت آریال

آریال، ولایتیست در هیت ریسپوبلیکة ساویتی فدراتیوی سوسیالیستی روسیه. 27 سپتامبر 1937 تشکلّ شد­ست. مساحتش 24، 7 هزار کیلومتر2. اهالی‌اش-892 هزار نفر (1979). ولایت به 19 ریان مأموری تقسیم شده، 7 شهر، 13 پاسیالکة تیپ شهر دارد. مرکزش شهر آریال.

‌طبیعت. ولایت در قسم مرکزی بلندی میانة روس (بلندی‌اش به حساب میانه 220-250 متر) واقع است. سطح تیرّیتارییی  آریل همواری نسبتاً بلند و سیر تپّهبوده: آن را وادیهای دریاها، سایی و جریها بریده می‌گذرند. اقلیمش کانتینینتی معتدل. حرارت میانة ژانویه از-9° سیلسیه در ناحیه‌های شمال غربی تا 19، 5° سیلسیه در ناحیه‌های جنوب شرقی.

باریشات سالانه 570-580-ملّیمیتا در غرب و 450-500 ملّیمیتر. در جنوب شرق دورة نشو-185 شباروز. تقریباً 60% تیرّیتاریة آریال به حوزة دریای آکه منسوب است. دریای آکه از جنوب cap شده به مسافة 211 کیلومتر تیرّیتاریة ولایت را بریده می‌گذرد. شاخابهایش: زوشه، آپتوخه، ریبنیسه، نوگر، نیپالاد، آرلیک، سان، کرانه. در جنوب 3رق 31% تیرّیتاریة آریال به حوزة دریای ساسنه منسوب است، که آن بیرون از حدود ولایت به دریای دان می‌ریزد.

در جنوب  غرب 9% تیرّیتاریة آریال را حوزه‌های دریاهای نولیه و نیروسّه (شاخابهای دیسنه) تشکیل می‌دهند. تیرّیتاریة آریال در زا­نة بیشه‌دشت واقع است. تقریباً 36% زمین آن خاک مقرّری و سیاه‌خاک بی‌عشقار بوده، 31% آن خاکستری تیرة جنگلی و سیاه‌خاک خاکستری، 6%’ چمتال خاکستری و خاکستری گشاد جنگلیست. خاک ریانهای غربی آریال گوناگون، خاک ناحیه‌های شرق و جنوب شرق باشد یک‌خِلة حاصلخیز است. تقریباً 8% مساحت ولایت را بیشه پوشانیده است. قسم زیاد بیشه از درختان توس، بُلوط، زیزفون، سوزن‌برگ و غیره عبارت می‌باشد.

دریاباد و مرغزارها دارد. از هیوانات گرگ، روباخ، سوسار، خز سیاه، شغاره، سغابی، شاهگوزپ، خانگول، گراز، زرگوش، گوزن، از پرّنده تیتو، چلمورغ، ایزارسورخک، کبک و غیره هستند.

هالی. اساساً روسهاند. زیچل اهالی در 1 کیلومتر2 36، 3 نفر. شهرها؛ آریال، لون، مسینسک و غیره.

خاجگی. ولایت تا روالوتسیة کبیر سوسیالیستی اکتبر از جهت اقتصادی یکی از گوشه‌های قفاماندة روسیه و اسا­سن غلّه‌کار بود. آریال در سالهای حاکمیتپ ساویتی به ولایت صناعتی و اگرری تبدل یافت. آریال سال 1973 نظر به 1940 15 مراتبه بیشتر محصولات صناعتی برآورد.

ساهة اساسی صناعت ماشینسازیست. تجهیزات تیخنالاگی برای صناعت بافندگی، چرم و پایفزال، شیشه، خوراکواری، اینچنین اوتاگرییدیرها، ماشینهای آب‌پاشی، اوتاپاگروزچیک، نساسهای مرکزگوریز، تجهیزات ب­رای استحصال نخ صنعی، قسمهای اتومبیل، تراکتور و غیره استحصال کرده می‌شود.

سنات اسباب‌سازی نیز ترقّی کرده است (اسبابها ب­رای اتوماتها، ماشینهای حساب، ساعت، قسمهای رادیو و غیره)؛ صناعت متالورگیه (خوله‌های رنگه، سیم پولادین و غیره) ، شیمی (پلستمسّه‌ها، مصنوعات ریزیناتیخنیکی) ، سبک (پایفزال، سر و لباس) پیش رفته است. صناعت خوراکواری هم موقع کلان دارد. ساحه‌های مهم آن: زوادهای قند (آترده، کالین، زلیگاش، لون) ، کامبینتهای گوشت (آریال، مسینسک، ویرخاوی، زمیاوکه) ، کارخانه‌های استحصال اسپیرت و عرق، روغن و پنیر، آهار.

xاجگی قشلاق اساساً با غلّه‌کاری و چارواداری مشغول است. ولایت 107 ساوخا­ز و 302 کالخوز داشت. در این جا اسا­سن جو بهاری، گندم بهاری، جودار، سولی، کتان، اینچنین ارزن و لوبیا، مرجمک، جواریمکّه (ب­رای سیلاس) ، علفهای یکساله و غیره کشت می‌کنند. در ریانهای غر­بی بیشتر کرتاشکه، علف، در ریانهای جنوب شرقی غلّه‌دانه و لبلبوی قند می‌کارند. از چاروا بیشتر گاوهای شیر و گوشتیه می‌پرورند. در ولایت اسپهای ذاتی نیز می‌پرورند. طول راه آهن 491 کیلومتر. طول راههای اتومبیلگرد 9، 7 هزار کیلومتر. مهمترین راه اتومبیلگرد ولایت مگیسترل مسکو-سیم­فیراپال است. یک قسم نیفتیپراوا­د «دوستی» (202 کیلومتر) از تیرّیتاریة ولایت می‌گذرد. راههای هوای آریال را با بسیار مرکزهای اهالی‌نشین وی­لایت، شهرهای وارانیج و مسکو می‌پیوندد.

ماریف، مؤسسه‌های علمی و مدنی. نیگهداری تندوروستی. سال تحصیل 1978-79 در 742 مکتب معلومات عمومی 113، 6 هزار نفر، در 15 مکتب میانة مخصوص 14، 5 هزار نفر طلبه، در انستیتوت پیدگاگی 5647 نفر، در فیلیل انستیتوت مدنیّت مسکو 410 نفر، در فیلی­ل انستیتوت ماشینسازی غایبانة عمومی‌اتّفاقی 2073 نفر استودینت (ه­مة این دانشکده‌های عالی در شهر آریالند) تحصیل می‌کرد. سال 1979 در 233 مؤسسة تامکتبی 23، 2 هزار کودک تربیه می‌یافت.

در ولایت انستیتو­ت تدقیقات علمی ماشینسازی سبک، فیلیل انستیتوت تدقیقات علمی عمومی‌اتّفاقی ماشینسازی سبک و صناعت بافندگی واقع است. سال 1979 567 کتابخانة عامّوی، موزی کشورشناسی ولایتی، نگارستان ولایتی، موزی ا. س. تور­گینیف، تئاتر لوختک (در آریال) ، تئاتر درموی-ولایتی به نام ا. س. تورگینیف، 777 کلوب، 695 دستگاه کینانشاندیهی بودند. سال 1979 در آریال 2396 دُختُر و در بیمارخانه‌های آن 11، 1 هزار کت بود.

گزیتیهای ولایتی «آرلاوسکیه پرو­ده» (از سال 1917) و «آرلاوسکیی کام­سامالیس» (1922) نشر می‌شوند. برنامه‌های رادیو عمومیتّیفاق و تلویزیون مرکزی منتظم شنوانده و نمایش داده می‌شوند.