ویلایت خوزستان

خوزستان، خوزستان، ولایتیست (آستانیست) در جن. غرب ایران. از جنوب آن را خل. فارس احاطه کرده است. مساح. قریب 64، 6 هز. کم2. اهالی‌اش 2 ملن نف. (1975). مرکز مأموری‌اش ش. اخواز. xوزستان ناحیة اساسی استخراج نیفت ایران، مرکز استحصال و کارکرد محصولات نیفت و ایکسپارت آن می‌باشد. در هزاره‌های 3-2 تا م. در تیرّ. xوزستان. دولت ایلم وجود داشت. در عهد ساسانیان در xوزستان دهقانی رواج یافته بود، ولی در نتیجة ویران گردیدن سیستم آبیاری چارواداری بادیه‌نشینی و هنرمندی افضلیّت پیدا کرد. در ا. 7 م. یکجایه با تمام، حدود ایران به هیت خلافت عرب داخل گردید. xوزستان تا استیلای عرب (ا. 7) همچون سوزینه معلوم بود. در عصرهای 10-11 در هیت دولت آل بویه عصرهای 11-12 دولت سلجوقیان و عصرهای 13-14 دولت هلاکویان بود. در ابت. ا. 16 ازیستان را صفویان ضبط نمودند. در عصرهای 7-15 xوزستان یکی از ناحیه‌های اساسی حرکتهای دینی و مذهبی و ضدفیادلی (خارجیان، شیه‌ها، کرمتها، زینچیقیها، حرکت با راهبری مشعشع و غ .) بود. سالهای 1909-51 xوزستان به دایرة تأثیر شرکت انگلیه و ایران درآمد.