شوریش سومباد موغ

شوریشی سومبادی موغ، شوریش خلقییست، که س. 755 در قسم شیم. شرقی و مرکزی ایران cap زده، ضد حکمرانی عبّاسیان روانه شده بود. در عهد عبّاسیان عامّة خلق زیر ظلم دوطرفه ماند. ‌اندازهای بیشتر کارکتر نتورلی داشته، در زمینهای للمی آن نصف، در زمینهای آبی باشد، از چاریک تا سه‌یکی  حاصل را تشکیل می‌داد. زمین رسماً مالکیّت خصوصی خلیفه به شمار رود هم، در عمل در اختیار اعیان و اشراف محلی بود. آنها زمین را به قطعه‌ها جدا کرده، به چاریکّاران به اجاره می‌دادند. خلیفه‌های عبّاسیان عنعنه‌های ساسانیان را دوام داده، قصرها، کُشکها و قلعه‌های با حشمت می‌ساختند و در بنیاد آن دهقانان و هنرمندان را بی‌مزد (نیگ. بیگاری) کار می‌فرمودند. همة این ناراضیگی عامّة خلق را به عمل آورده، باعث به عمل آمدن یک قطار شوریش و آشوبها گردید، که یکی از آنها ش. س. م. می‌باشد. از طرف عبّاسیان کُشته شدن ابومسلم(با امر خلیفه منثور) بهانة اساسی cap زدن شوریش گردید. شوریش در ش. ره‌ای cap شده، به زودی قریب تمام خراسان نه تبریستان را فرا گرفت. قوّة اساسی حرکت‌دهندة آن دهقانان و هنرمندان بودند. به شوریش یکی از پیروان ابومسلمسومباد myغ راهبری می‌کرد. و تحت شعار «ما باید قصاص خونین ابومسلمرا گیریم!» عامّه را به مبارزه دعوت نموده، در یک مدّت کوتاه پیروان زیادی پیدا کرد. به شوریش معتقدان دین و مذهبهای گوناگون، از جمله آتش‌پرستان، شیه‌ها، خرّمیان همراه شده، ضد مذهب رسمی عبّاسیان-مذهب سنّ مبارزه بردند. بنا به معلومات مورخ عربیزبان طبری شوریش دو ماه دوام کرد. عبّاسیان با دشواری ش. س. م.-را پخش نموده، سومباد را به قتل رساندند و زن و فرزندانش را به غلام فوروختند. ش. س. م. در تاریخ خلقهای آسیای میانه و ایران مقام بلندی دارد.

د .: استاریه تدجیکسکاگا نراده، ت. 2، کن. 1، م. . 1964؛ گفوراف ب. گ تدجیک. دریونییشیه، دریونیّه ا سریدنیویکاویه استاریه. م. ، 1972 ا ولییف