پخال

پخال، پایة دانش کوفته گرفته شدة زراعت خوشه‌دار (ارزن، قوناق، شالی) ، لوبیایها و غیره. پخال زراعت غلّه‌دانه را اساساً به صفت خوراک چاروا استفاده می‌برند. ترکیب شیمیایی و سیرغذایی پخال به نمود رستنی، آب و هوا، شرایط چمعاوری، خرمنکوبی، نگاهداری و دیگر عاملها وابسته است. پخال 35-45% کلیتچتکه و دیگر انگشتابهای مرکّب بدهضم، 2-6% پراتیین (در پخال لوبیایها 4-9%) ، 1، 2-2%’ روغن، 4-7% خاکستر دا-رد. 100 کیلوگرم پخال ارزن به حساب میانه 40 واحد خوراکی و 2، 3 کیلوگرم پراتیین هاضم، پخالی جو 33 واحد خرسیکی و 1، 3 کیلوگرم پراتیینّ هاضم دارد.

در پخال بهاری پراتیین زیاد و کلیتچتکه کم و از این رو نسبت به پخال تیره‌ماهی سیرغذاست. از بس که غذاناکی و هاضمی پخال پست است، آن را اساساً برای زیاد کردن حجم مویین وایه خوراک استفاده می‌برند یا به خوراک سیرشیرة چار­وا همراه می‌کونند. برای آن که خوشخور شود، پخال را ریزه می‌کنند، بوغ می‌دهند و با مادّشای شیمیایی با ساحة کلسییرانیده، آهک، امّیک و غیره) کار کرده می‌برآیند. پخال غروشه، که با آمیختن کانسینت­رت و علف خشک تییار کرده می‌شود، معمول می‌باشد.

به هیوانات خانگی همه گونه پخال را (به چوز پخال مرجمک، که بعضاً باعث سرخشوی پوست، ورم بندها می‌گردد) خوراندن ممکن است. پخال خوش‌صفت رستنیهای خوشه‌دار رنگ گشاد و جلادار دارد و چندیر می‌باشد؛ پخال کهنه مورت، سیرچنگ بوده، عادتاً بویش تند است. پخال را برای خشکانیدن تگ چار­وا نیز استفاده می‌کنند، برای تییار کردن خشت خام، پلیته‌های ازالیتسیانی و بریا چون اشیای خام به کار می‌برند.

پخالی زغیر، کنب و دیگر رستنیهای نخدار برای گرفتن تریسته، که از وه‌ای نخ بافندگی جدا می‌­کنند، اشیای خام می‌باشد.