پارفیریی (porphyrios) تقریباً 233. تیر-تقریباً 304، ریم) فیلسوف یونان قدیم، نمایندة نوفلاتونیه. شاگرد پلاتین، که اثرهایش را نشر کرده است؛ مؤلف ترچومة حال پلاتین. همچون شارح افلاطون و ارسطو مشهور گشته است. رسالة پارفیریی «مقدّمه به کتگوریهای ارسطو» (نام دیگرش-«در بارة پنج آواز»، یعنی پنج علامت مفهوم-ذات، نوع، فرق نوعی، علامت شخصی و غیریشخسی، علامت تصادفی) منبة اساسی شناسایی با منطق ارسطو در عصرهای میانه بود، بارها تفسیر و ترجمه شده است. در منطق با نام پارفیریی به اصطلاح شجرة پارفیریی علاقهمند است، که رابطة سیرزینة مفهومهای ذاتی و نوعی را هنگام تقسیم دیخاتامی تصویر مینماید. پارفیریی انچونّن موللیف اثرهای زیاد دایر به متیمتیکه، استرانامیه، تاریخ، گرمّتیکه و غیره بود. اثر کلانحجم او «بر ضد مسیحیان»، که کوشش اوّلینیست در تنقید تورات، سال 448 سوزانده شد (پارچههایش باقی ماندهاند).
د .: استاریه فیلاسافی، ت. 1، م. . 1940.