پامالوژی-نوع‌شناسی

پامالوژی (از لاتینی pomum-میوه و… لاویل) ، نوع‌شناسی، یک ساحة علم اگرانامیّه را گویند، که نوعهای میوه‌جات و غجوممیوه را می‌آموزد. اساس‌گذار پامالوژی عالم و ن­ویسندة روس ا. ت. بالاتاو می‌باشد، که آخر عصر 18 بار اوّل در تاریخ باغداری عاید به پامالوژی اثر 8-جلده نوشته است. در اوراپة غربی در اثرهای پامالاگدای نیمیس ا. دل، ه. لوکس، و. لوخی، ی. گ. ک. آبیردیک، پامالاگ فرنسوی ا. لیروه و دیگران. پامالوژی خصوصیت توصیفی گرفت. در روسیه پامالوژی اساساً در نتیجة در شرایط گوناگون خاک و اقلیم همه‌طرفه آموختن نوعها پیدا شده است. آن را و. و. پشکیویچ، م. و. ریتاو، ل. پ. سیمیرینکا، س. س. راگا­زین و دیگران انکشاف دادند. برای انکشاف پامالوژی در ا.ج.ش.س. اثرهای ا. و. میچورین، که تکمیل موتّسّیل و بی‌آخر نوعهای میوه را ضرور حساب می‌کرد، اهمیت اساس دارند. پامالوژی در ا.ج.ش.س. جزء ترکیبی سلکسیة رستنیهای میوه و غجوممیوه حساب می‌یابد (پیش سیلیک­سیه را به پامالوژی داخل می‌کردند). پامالاگ امیریکایی و. پ. خیندریک، عالم نیمیس ک. کاخ و دیگران پامالوژی را یک جزء علم باتنیکه می‌حسابند. در ا.ج.ش.س. آموزشگاه استحصالی و بیولوگی نوعهای محلی میوه و غجوممیوه در ناحیه‌های گوناگون از مسائل اساسی پامالوژی می‌باشد. وابسته به شرایط طبیعی و اگراتیخنیکی تاب‌آوری نوعها را به زمستان، خشکی، گرما، شمال، کسلی و ضرررسانها و اینچنین حاصلناکی، تیزپزی، قابلیّت حاصل‌دهی (در نتیجة خودگردالودی)؛ گردآلودکننده‌های بهترین و صفت میوه‌ها را مویین می‌کنند. پامالوژی اینچنین به تشخیص و تعیین و تقویم خواجگی نوعهای محلی سلکسیه‌های خلقی، انترادوکسیة نوعهای خارجی، ناحیه‌بندی نوعها (در اساس آموزش خصوصیتهای استحصالی و بیا­لاگی به شرایط محل مطابق کردن آنها) نیز مشغول است. سه شکل ناحیه به ناحیه آموختن جهتهای استحصالی و بیولوگی نوعها موجود است: ابتدایی یا ستنسییگی-نوعها را در باغهای پا­مالاگی مؤسسه‌های علمی می‌آموزند؛ نوعسنجی دولت ی-نوعسنجی در قطعه‌های مخصوص ساوخاز و کالخوزها (در ا.ج.ش.س. بیشتر از 200 قطعه‌های نوعسنجی دولتی موجود است) اجرا کرده می‌شود؛ به وه‌ای نوعهای پیشامدناک داخل می‌شوند، که عادتاً از سنجش ابتدایی گذشته‌اند؛ نوعسنجی استحصالی-نوعها را در کالخوز و ساوخازها می‌سنجند؛ به آنها نوعهایی، که بعد از سنجش ابتدایی و در قطعه‌های نوعسنجی دولتی بهای بلند گرفته‌اند، داخل می‌ش­وند. در نتیجة آموزش نوعهای محلی برای هر کدام ناحیه وابسته به شرایطن محل نوعهای بهترین را انتخاب می‌کنند، که برای در استحصالات سراسر جاری کردن مساعدت دارند. بعد همه‌طرفه آموختن نوع تصنیفات پامالاگی ترتیب داده می‌­شود، که در آن جهتهای استحصالی و بیولوگی و مارفالاگی اوع مفصل توصیف می‌یابند، اینچنین علامتهایی ذکر می‌شوند، که از روی آنها یک نوع را از دیگرش فرق می‌کنند.

یکی از مسئله‌های مهمّ پامالوژی تصنیف نوعها می‌باشد. تصنیفاتی، که به پرنسیب ایکالاگی و گیاگرفی قرار گرفته است، بهترین حساب می‌شود: نوع را از روی م­هلّ سلکسیة آنها به گروهها چودا می‌کنند. مثلاً، موافق این پرنسیب نوعهای در ا.ج.ش.س. معمول سیب به 18 گروه ایکالاگی و گیاگرفی تقسیم شده است: زکوکزی، مالدوی، اکراینی، میانروسی، نزدیبلتیکی، اورالی، سیبیری، تاجیکی و غیره. در حدود هر کدام گروه ایکالاگی و گیاگرفی نوعها را موافق وقت پخته رسیدة به زیرگوروههای تابستانی، تیره‌ماهی، زمستانی تقسیم می‌کنند. باغهای کلان پامالاگی، که به آموزش همه‌طرفة نوعهای میوه‌جات مشغولند، در انستیتوت عمومی‌اتّفاقی تدقیقات علمی باغداری به نام ا. و. میچورین (میچورینسک) ، انستیتوت تدقیقات علمی باگداری منطقه‌های غیر سیاه‌زمین (بریولیاوای نزد مسکو) ، انستیتوت تدقیقات علمی تاک و باغداری و میکشی مالدویه (کیشینیاو) ، انستیتوت تدقیقات علمی باغداری به نام ر. ر. شریدیر (تاشکینت) ، انستیتوت تدقیقات علمی تاک و باغداری و سبزه‌وات‌کاری تاجیکستان (دوشنبه) و غیره بنیاد کرده شده‌اند.

د .: پشکیویچ و. و. ، آبشیه پا­مالوژی، ال اچینی آ سارتخ پلاداوыخ دیریویف، ل.-م. ، 1930؛ رыتاو م. و. ، ازبر. تر. م. ، 1959؛ سیمیرینکا ل. پ. ، پامالوژی، ت. 1-3، کییف، 1961-63.