نزریة کونتی میدان

نظریة کونتی ریلیتیویستی ذره‌های المنتاری و تأثیر متقابل آنها را گویند. از ساحه‌های عمده‌ترینّ فیزیکة نظریه‌وی معاصر است، که در آن عمومیترین قانونیّتهای فیزیک آموخته می‌شوند. نظریة کونتی میدان خصوصیتهای زرّنا و میدنها، فضا و وقت را در یگانگی معاینه می‌کند. الکترود-نمیکة کونتی اوّلین نظریة کونتی میدان فاتانها و الکترونها گردید. بعدتر غایه و اصولهای الکترودینمیکة کونتی به می‌زانها، نوکلانها و دیگر ذره‌های المنتاری تطبیق کرده شدند. در نظریة کونتی میدان به هر یک نوع ذره‌ها میدانی موافق می‌آید، که آن با فونکسیة موجی ψ افاده می‌یابد. هنگام عوض شو­دن کااردینته‌های فضا و وقت کامپانینته‌های ψ موافق تبدلات لارینتس (نیگ. نظریة نسبیت) دیگر می‌شوند. فونکسیة میدایهای آزاد ψ0 به قطار موقهای هموار قدا کرده می‌شود، که آنها حالتهای دارای انرژیه و امپولس مویین را توصیف می‌دهند:

ψ0=σ (cn e ikx+c+n e-ikx)/

            n

در این جا ک-ویکتار چارچینة انرژیه-امپولس ذرّه، خ-ویکتا­ر کااردینته-وقت ذرّه، سپ و س+پ آپیرتارهای فروبورد و ‌افکنیش ذره‌ها در یگان پ-حالت. آپیرتارهای سپ و س پ+تناسب جاییوزکنیی

سپ س پ+، ± س پ+، سپ=δnn’ (δnپ’=1 در حالت پ  ≠ پ’) و δ پّ’=0، در حالت پ ≠ n’) را قانع می‌گردانند، در این حال علامت بالای (پایانی) به ذره‌های سپینشان بطون (نیمبوتون) موا­فیق می‌آید، که این ذره‌ها موافق پرنسیب پول به ستتیستیکة کونتی بازی-ایینشتیین (فیرم-دیرک) اطاعت می‌کنند. در نظریة کونتی میدان به هر یک ذرّه انتیزرّه‌ای موافق می‌آید. این خلاصة نظریه‌ویست، که پس از کشف پازیتران (1939) ، انتی­پراتان، انتینییتران و انتیزرّه‌های دیگر اثبات شدند. در نظریة کونتی میدان قانون بقای شمارة ذره‌ها وجود ندارد: هنگام تأثیر متقابل یک ذرّه به ذرّة دیگر تبدل یافته می‌تواند. تأثیر متقابل میدانها با اعضاهای درجه‌اشان نسبت به فونکسیة موجی بلندتر به حساب گرفته می‌ش­ود. این اعضاهای معادلة میدان و خود معادله‌ها باید یک قطار طلبات اساسی فیزیک: کاورینتی ریلیتیویستی، انیتری، انورینتی نسبت به تبدلات س (جاییوزکنی ذره‌ها و انتیزرّه‌ها) ، ر و گ (انویرسیة فضا و وقت) و غیره را قانع گردانند. متد انگیزش به توفیل خرد بودن ثابتة تأثیر متقابل فقط در الکترودینمیکة کونتی نتیجه‌های مقداری کانیعکننده را حتّی در ترتیب یکم فونکسیه می‌دهد. در دورة تأثیر متقابل غه‌ای-ریالکترومگنیتی نظریة کونتی میدان اکثر وقت با نتیجه‌های صفتی محدود می‌شود. در نظریة کونتی میادان، چون در ایلیک­ترادینمیکة کونتی، متد s-متریسه، دیگرمّة فیینمن، مفهوم وکئوم مهم می‌باشند. وقتهای آخر به آموختن نظریة کونتی میدان عکسیامتی و خصوصیتهای تحلیلی s-متریتسه با یاری تناسبهای اینتگرالی (دیسپیرسیانی) ، که امپلیتوده‌های احتمالیّت گذرش را از یک حالت به حالت دیگر علاقه‌مند می‌­کنند، دقّت قیدّی داده می‌ش­ود. دیگر رویه‌های نظریة کونتی میدان، چنانچه، نظریة کونتی میدان غیریلاکلی، متریکة اندیفینیتی، کونتانیدن فضا و وقت، نظریة غیریختّی یگانة میدان نیز در انکشافند. متدهای نظریة کونتی میدان در فصلهای گوناگون فیزیکه، از جمله در نظریة جسم-های سخت، نظریة گروه جسمها و غیره استفاده می‌شوند.

د .: باگالیوباو ن. ن. ا شیرا­کاو د. و. ، وّیدینی و تیاری و کونتا­ونّыخ پالیی، م. ، 1973؛ باگالیوباو ن. ن. (و ا  د ا گ .) ، آسناوы عکسیمتیچیس-ناگا پادخاده و کونتاوایی تیاری پالیه، م. i960.