میمنسه

میمنسه (سشجر.-تدقیقات، محاکمه) ، یکی از شش سیستمه‌های اساسی فلسفة هندویه، که با شرح و تفسیر ویدلا مشغول است. حکیم چیمینی را (ا. 4 تا م.-ا. 2 م .؟) اساس‌گذار میمنسه می‌شمارند. جهت عملی میمنسه هنگام به ترتیب آوردن مراسمهای ویده و مسئله‌های نظریه‌وی آن در جریان تنظیم متن ویده‌ها، که منبة عالی و معتبر دین هندویه دا­نیسته می‌شوند، تشکّل یافته است. موضوع اساسی میمنسه-فلسفة اجتماعی و فلسفة زبان است. میمنسه ابدی و آفرندنشونده بودن ویده‌ها را تصدیق می‌نماید. میمنسه عقیدة ابدیّت و ازلیّت عالم را اعتراف نموده، خدا را انکار می‌کند. در نظریة معرفت میمنسه مسئلة اساسناککنی همه‌طرفة داگ­متیکی حقانیت تدقیق گردیده، اصولهای استفادة دلیلهای معتبر به صفت منبة آن تألیف شده است. چه فلسفة زبان و چه فلسفة اجتماعی در زمینة افراطی آنتالاگی تشکّل یافته‌اند. پیروان میمنسه در منطق نظریة ریلیستی مناسبت را به وجود آوردند، که آن را بعدتر نیز انکشاف داده است. میمنسه در تشکّل سیستم اجتماعی هندویه رل مثبت بازید.