قلعة قرتاغ، یادگاری آرشیالوگی و فارتیفیکتسیانی منسوب به ا. 19، که در نزدیکی دیهه قرتاغ رسّ تاج. ، در ساحل راست د. قراتاغ واقع بود. در آن بیک حصار میزیست. خرابههای قلعه را سیاه فرنسوی گ. ساوپلا، که س. 1886 به بخارای شرقی آمده بود، تصویر کرده است. درازی آن زیاده از 400 م و برش قریب 200 م بوده است. دیوارهای قلعه برجهای چارکنجه و تیرکشها داشتند. از دو طرف بناهای ایواندار (برای پاسبانان) واقع گردیده بودند. تالارها کندهکاری شده، با رسم گل و میوها آرا یافته بودند. آنسویتر این بناها خانههای خذمتگاران و جنگاوران، خزینه و انبار و سئیسخانههای کلان واقع بودند. در طرف چپ درآمدگاه اساسی قلعه در خردی بود، که از باغ به تالار حولی درون گشاده میشد. حرمسرای آن جا در احاطة بناهای ایواندار بوده، در آنها خذمتگاران میزیستند. ق. ق. هنگام حصار را ضبط کردن قشونهای امیر (س-های 60 ا. 19) تماماً خراب گردید.
ش. یوسفاو.