خردل

خردل، هردل (وگssica junsea) ، گیاه یکساله‌ای است از عایلة چلّیکگولها. پایهش سیرشاخ، از 50 تا 150 سم قد می‌کشد. گلش میدة زرد، غلافکش زوغوتشکل، نوگش باریک درفشمانند، تخمش میده، زردتاب، جگری یا سیاهتاب (وزن 1000 دانه‌اش 1، 8-4، 5 گ).

xردل زراعت سرمابردار است. دورة نشوش (برای دان) 90-140 روز؛ برگ نوعهای سبزه‌واتی آن را بعد 20-30 روز نیشزنی میغوندارند. برگش را، که تند و تیزست، چون خورش استفاده می‌برند؛ اشتهاآور بوده، عضوهای هاضمه را پرقوّت می‌کند. برگ خردل تا 400 مگ فایض ویتامین س، کراتین، روغن ایفیر، نمکهای کلسیی و آهن دارد. بعضی نوعهای بیخ‌میودار خردل را چون شلغم استعمال می‌کنند. خردل را ذَکریای راضی، ابوهنیفة دیناوری، ابوریهان بیرونی و ابوعلیسنّا گیاه دارویی حسابیده‌اند. مثلاً، سینا با خردل التهاب عصب، درد گوش و غردل را طبابت کرده است. در «مخزن-ال-ادویه» موهمد هوسین به خنکمیجازان، که علّت معده دارند، مفید بودن خردل ذکر شده است.
خردل (1) ، گل (2) ، میوه (3) ، ریشه (4). گلافک (5).
خردل زراعت مهمّ روغندار مملکت ماست. دانش 24-27 فایض روغن دارد. روغن خردل را در قنّادی، نانپزی، کانسیرو فراوان استفاده می‌برند. کنجارة خردل را، که تا 12 فایض روغن و 36 فایض مادّه‌های نیتروژنی دارد، به خوراک چاروا علاوه می‌کنند. از کنجارة سودة آن خورش تییار می‌نمایند. روغن ایفیر خردل (در دانش 0، 5-4، 7 فایض) خصوصیت ضدمیکروبی دارد. گل خردل سیرشهد است. م. خاجیمتاو.