چکموغ

چکموغ، چنارک (ranunculus) ، یک جنس رستنیهای دوپلّه‌ای است از عایلة چلکمغیها. چلکمغ گیاه بسیارساله یا یکساله، بعضاً رستنی آبیست. برگش پرمانند، پنجه‌شکل، پرّدار یا یک‌لخت، گلش زرد اساساً 5، بعضاً 6-7 برگه. در تاجیکستان 40 نمود چلکمغ (از دامنکوه تا بلندکوههای منطقة الپی) نمو می‌یابد.

کسر چلکمغها زهرناکند. گلیکازیدهای زهرناک پراتانیمانین و رنینکولین دارند. مس. ، زهریان یا چنارک تیز (r. sceleratus، نیگ. رسم) پوست را «می‌سوزاند» و در پوست «غوزه‌ها» دردناک پیدا می‌شوند. ولی بعضی آنها را، که در بلندکوهها و میانکوهها می‌رویند، بز و گوسفندان می‌خورند. هنگام خشکانیدن زهرناکی آنها نیست می‌شود.

د. ، فلاره تدجیکسکایی سّر. ت. 4. ل. ، 1975.                     س. یونساو.