بدورّهمانبیگ

عبدالرحمانبیگ (1856، بخارا-1916، همان جا) ، حافظ، آهنگساز و مشّاق نامی تاجیک (عصر 19). زادگاهش بخارا، اصل و نسبش از نسف است. صنعت سرایندگی و نوازندگی را در بخارا از خود ن­موده است. ضمن همنشینی با استادان «شش‌مقام» باباجلال ناصرزاده و باباغیاس ابدولغنیزاده به کتار بهترین خوانندگان و سرایندگان مقامهای کلاسیکی رسیده است.

بدورّهمانبیگ مدّتی در دربار منغیتیان (عبدالاحد) مطرب بوده، دیری نگذشته خذمت دربار را ترک می‌کند. عبدالرحمانبیگ در میان اهل صنعت موسیقی بخارا با استعداد بلن­د سرایندگی و مطربی‌اش نام برآورده، در ترتیب و تدوین متن «شش‌مقام» و قسمهای سازی و آوازی آن سهم گذاشته است.

با سعی او چندین منظومة مقامها («رسالة شش‌مقام»، «رساله در شش مقام»، «رسالة شش‌مقام موسیقی») تألیف گردیده‌اند. عبدالرحمانبیگ به قسمتهای ترانوی مقام «نوا» «شش‌مقام» از چیهت متن و سب­ک اجرایش تغییرات درآورده است. عبدالرحمانبیگ اینچنین تنبورنواز و آهنگساز صاحب‌ذوق بوده، در میزان ترانه و نواهای خلقی با تأثیر مقامهای کلاسیکی اثرهای شکلاً مرکّب ایجاد نموده است. «عبدالرحمانبیگی» از چوملة تصنیفات مشهور اوست.

دبیات: بیاض شش‌مقام، دوشنبه، 2008؛ دانشنامة شش‌مقام، دوشنبه، 2009.