ابدولههیف رقیب (تولدش 10. 2. 1938. دیهه عورمیتن، ناحیة عینی) ، تاریخنگار، دکتر علم تاریخ (1993) ، پروفسور (1999) ، ارباب علم و تکنیکة تاچیکستان (1999). ختم-کردة ادت (1961). اسپیرنت، خادم خرد علمی، خادم کلان علمی انستیتوت تاریخ، باستانشناسی و اتنوگرافیة به نام احمد دانیش آ.ع. جمهوری تاجیکستان (1962-1975) ، داتسینت کفیدرة تاریخ دّست به نام میرزا 42 تورسونزاده (1976-1979) ، خادم کلان علمی (1979-1988) و مدیر شعبی تاریخ نوین (1988-1998) انستیتوت تاریخ، باستانشناسی و مردمشناسی به نام احمد دانش آ.ع. جمهوری تاجیکستان بود.
ز سال 1999 مدیر کفیدرة تاریخ عمومی دانشگاه اسلاوینی روسیهیو تاجیکستان. تدقیقاتش به مسائل حیات دوران شوروی مردم تاجیک، از جمله برقرارشوی حاکمیتیساویتی در بالاآب زرافشان، ساختمان مدنی و پیشرفت معارف خلق، رشد آبیاری و کارم کردن زمینهای نو در جمخوری تاجیکستان بخشیده شدهاند. سالهای آخر به مسئلة مهاجرت محنتی مردم توجّه نموده، در این بابت اثر و مقالههای بسیاری نوشته است.
اس: اپراچینی ساویتسکایی ولست و ریانخ ویرخاویف زیرفشنه (1918-1923) ، د. ، 1970؛ رمز دوستی ویرانّشونده، د. ، 1982؛ چه-راغ معرفت. د. ، 1987؛ رزویتی ارّیگتسی ا آسواینی ناوыخ زیمیل و تدجیکیستنی، د. ، 1988؛ تاریخ مهاجرت در تاجیکستان (سالهای 1924-1941) ، قسم 1، د. ، 2003؛ تاریخ مهاجرت در تاجیکستان (سالهای 1946-1960) ، قسم 2، د. ، تاریخ مهاجرت در تاجیکستان (سالهای 1961-2000) ، قسم 3، د. ، 2008.
د .: ابدولههیف رقیب عبدالحیویچ (بیبلوگرافیه) ، د. ، 2008.