فخر‌الدّین گرگانی اسد (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک (عصر 11). جزئیات ترجمة حالش، تحصیل علم، واقعات دورة جوانی و کمالاتش را تذکره‌نویسان ناورده‌اند. از اشعارش برمی‌آید، که او علمهای زمانش را خوب آموخته بود، از ادبیات فارس-تاجیک، ادبیات عرب وقوف کامل داشت و با زبان پهلوی نیز …

فعل حال، شکل فعلی، که عمل و حالتی را همچون علامت فعل اساسی افاده می‌کند (جلوکنان، دادگویان). فعل حال خصوصیتهای فعل و ظرف را داراست. از این جا آن را ظرف فعلی هم می‌گویند. در زبان تاجیکی شکل فعل حال زمان حاضره معمول است، که آن گذرنده (نوشتروان، شدگارکنان) و …

فیت، شینشین افنسیی افنسیویچ (5. 12. 1820، دیهه ناواسیالکة حاضره ریان مسین ولایت آرلاو-3. 12. 1892، مسکو) ، شاعر روس. طرفدار بی‌واسطة جریان «صنعت محض». از مسئله‌های اجتماعی، انعکاس حقیقت حیات و مسائل روز دوری می‌جست. با وجود این نظم او اساس حیاتی دارد. وه‌ای منظره‌ها، طبیعت و حالت روحی …

فخر‌‌آباد، اغبه‌ای است در قسم شمالی قطارکوه قراتاغ. بلندی‌اش از سطح بهر 1242 م. از اغبه راه اتومبیلگرد دوشنبه-قُرغان‌تپّه می‌گذرد، که آن اهمیت ریسپوبلیکوی دارد. راه نقلیات اتومبیلی و اتوبوسهای پسسجیری تمام سال گشاده است. یو. س. اسکاو.

فستیوال (از لاتینی festivus-خوشحالی، عیدانه) ، عیدهای عاموی، که در آن کامیابیهای صنعت موسیقی، تئاتر، سیرک، کینا و غیره را به نمایش می‌گذارند. فستیوالها بینلخلقی و عمومی‌اتّفاقی می‌شوند. کسر آنها به یک موضوع و یا نوع صنعت مویین (فستیوال جوانان و دانییگجویان برای «صلح و دوستی»، ف.-های کینا و غ …

فخریه (از عربی-نازش، بالیدن از چیزی) ، یک جزء قصیدة مدحی را گویند. شاعر معمولاً بعد مدح در ستایش شعر و مقام شاعری‌اش چند بیت می‌آرد. فخریه حقانی و عنعنویی می‌شود. در فخریة حقانی شاعر، به طور مبالغه باشد هم، به ایجادیاتش بها داده، از بلندی شعر خود می‌بالد. در …

فخری هرویی مولانا سلطان‌محمّد ابن امیر‌محمّد متخلّص به امیری (سال تولد نامعلوم، هرات-وفات تقریباً 1562-63، خیندوستان) ، شاعر و ادبیات‌شناس فارس-تاجیک. بیشتر در هرات زندگی و ایجاد می‌کرد. از فخری هرویی اثرهای زیرین باقی مانده‌اند: 1) «لطائفنامه» (1521-22) -ترجمة فارایی «مجالس-ان-نه-فایس» نوایی بوده، یک باب علاوه دارد، که شرح حال …

فیرمیی (لاتینی غیrmium) ، غm، المنت شیمیایی رادیواکتیو صنعی حاصلکردشده از گروه 3 سیستم دوری مندلیف؛ رقم اتمی 100، منسوب اکتینایدها. ایزوتوپ نسبتاً استوارش 257غm (دورة نیمکاهیشش 80 شباروز). به شرف ه. فیرم فیرمی نامیده شده است.

فعل، یکی از حسه‌های نطق است، که عمل و حالت و وضعیت را همچون عمل می‌فهماید. فعل دارای کتگوری شخص، شماره، طرز، زمان و صیغه، شکلهای تصریفی و غیریتسریفی (مصدر، صفت فعلی، فعل حال) ، دو نمود (مطلق و دوامدار) می‌باشد. فعل سه زمان (حاضره، گذشته، آینده) دارد. زمان حاضره …

فخری رومانی سعیدکرم سعیدهافیز (1829، دیهه رمانحاضره ریان خجند-1914، همان جا) ، شاعر خلقی تاجیک. از عایلة کاسب. با بارداری، دهقانی و کاسبی مشغول بوده است. فخری رومانی در اشعارش، که از غزل و مثنوی، رباعی عبارت بوده، در تأثیر نظم کلاسیکی فارس-تاجیک و ایجادیات دهنکی خلق ایجاد شده‌اند، اهل …