نطفه (ار. -منی) ، سپیر­متازاید (از یونانی. sperma، spermn-t-os-تخم، zoon-موجودات زنده و eidos-نمود) ، خوجیرة جنسی مرد، نرینة هیوانات و بسیار رستویها. نطفه از سَرَک، که ید­ را و خرامتین دارد، گردنچه و دومچه عبارت است. دوم­چة نطفه وظیفة حرکت را اجرا می‌کند. نطفة بعضی بی‌مهره‌ها (مثلاً، بعضی خرچنگشکلها، کنه‌ها …

نوتّلّیاز، کسلی هیوانات طاقسم، که پرزیتهای یک‌حجیرگی نوتّلّیه (nuttallia egui) به وجود می‌آرد. در تمام دنیا (غیر از انترکتیده) از جمله در منطقه‌های جنوب شرقی و بسیار ولایتهای مرکزی رسفسر-ا ا.ج.ش.س. وامیخورد. نوتّلّیاز اساساً بهار و تابستان مشاهده می‌شود، که این به دورة اوج افزاشی کنه‌ها-پهن‌کنندة کسلی راست می‌آید. هنگام …

نوتسیه (لاتینی nutatio-لپّش) در مکانیکه، حرکت لپّندة جسم سخت هنگام در اطراف محور خود دور زدن جسم؛ این گونه حرکت در محور دورزنی خصوصی جسم به وچود می‌آید و هر قدری که جسم با سرعت کلان دور زند، بسامد لپّش نوتسیانی آن همان قدر زیاد، امپلیتوده‌اش کم می‌ش­ود. نوتسیه با …

نسخه‌برداری پراسیسّ تییار کردنه نسخة خوجّتهای گوناگون است. نسخه‌برداری یکی از زینه‌های اساسی تییار کردن حجّتهای کانستروکتاری، تیخنالاگی، انفارمتسیانی، اداروی و غیره به حساب می‌رود. اصولهای زیرین نسخه‌برداری بیشیر معمولند: دیزانوسخبرداری، فتونسخبرداری، نسخه‌برداری الکتروگرفی، نسخه‌برداری الکترونی، تیرمانوسخبرداری، میکرونوسخبرداری. دیزانوسخبرداری یکی از اصولهای بیشتر معمول و ارزان تییار نمودن حجّتهای تکنیکی …

نوسیریی (ار. چل-از اسم اساس‌گذارش نوسیر) ، یکی از فرقه‌های رویة شیعه، که به اسماعیلیه نزدیک است. پیروان نوسیریّه را انصاریها یا علوییان نیز می‌گویند. نگرید نیز علویّه.

نوس یکی از کتگوریهای اساسی فلسفة عتیقه را گویند، که مجموع قانونیّتهای معنوی، عقلی و فکری در کیهان و انسان حکمران را دربر می‌گیرد. دیماکریت نوس را آتش کوره‌شکل می‌دانست. مفهوم نوس در فلس­فة انکسگار خیلی روشن افاده یافته است. او نوس را عالمی می‌دانست، که متیریة بی‌شکل را به …

نوری، مادّه‌های آرگنیکی و غیریریارگنیکییست، که برای حاصلخیز نمودن خاک و بلند برداشتن صفت زراعت خواجگی قشلاق به زمین می‌‌اندازند. وابسته به ترکیب شیمیایی خود نوریهای آرگنیکی (پارو، کامپاست، نوریهای سبز و غیره) ، نوریهای مینیرلی (نوریهای نیتروژندار، نورهای (فسفردار، نوریهای کلییدار، نورهای کامپلیکسی، نوریهای آهکدار، میکرونورها) می‌شوند. نورهای. باکتریوی …

نورچاناو نظام (تولد 18. 12. 1923، بخارا) ، عالم، منقّد و تئاتر‌شناس ساویتی تاجیک، دکتر علمهای صنعت‌شناسی (1968). هادیم خذمت‌نشان‌دادة صنعت رسّ تاجیکستان. (1974). از عایلة خذمتچی. اعضای کپسّ از سال 1948. اشتراکچی جنگ بزرگ وطنی. سال 1947 انستیتوت دولتی پیدگاگی دوشن­بی و 1951 اسپیرنتورة آکادمی فنهای رسّ تاجیکستان را …

نوری حاجی نور‌الدّین مو­همّد کازرونی صوفی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر عصر 15 فارس-تاجیک. نوری از شاعران متصوف و پُرمنسول زمانش بوده، از او آثار زیادی باقی مانده است. از جمله، مجموعة رباعیات، مثنوی با عنوان «مولودنامه»، که سال 1483 به پایان رسیده است و تقریباً 30000 بیت …

نوری ملّا نور‌الدّین محمّد ترخان سفیدونی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر فارسی‌زبان عصر 16 هندوستان. در سفیدونی ناحیة سرهند هندوستای چند چند حاکم بوده است و به سفیدونی معروف شدنش نیز از این جاست. نوری مرد دانشمند بوده، در علم ریاضلیات، حکمت و نجوم به استادی نام برآورده …